Chiến tranh đã lùi xa trên dải đất hình chữ S hiền hòa nhưng hiểm họa xâm lăng vẫn luôn thường trực. Và thực tế đã cho ta thấy, những người lính vẫn đang ngã xuống cho bình yên tổ quốc vào những ngày này. Có người lính đã vĩnh viễn không trở về, có người mang thương tật suốt đời, và có người lính trở về lành lặn nhưng lại đang lao vào một cuộc chiến sinh tồn giữa thời bình. Kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, chiến tranh biên giới, hay cuộc chiến bảo vệ biển đảo, sự hy sinh của người lính sẽ luôn được biết ơn và ghi nhớ. Nhân kỉ niệm 69 năm ngày thương binh liệt sĩ, báo Văn nghệ xin giới thiệu chùm thơ viết về sự hy sinh đó của những người lính qua các thời kì. Tổ quốc ghi công các anh. Nhân dân đời đời ghi nhớ!

Hữu Thỉnh

Phan Thiết có anh tôi

Anh không giữ cho mình dù chỉ là ngọn cỏ

Đồi thì rộng, anh không vuông đất nhỏ

Đất và trời Phan Thiết có anh tôi!

Chính ở đây anh thấy biển lần đầu

Qua cửa hầm

Sau những ngày vượt dốc.

Biển thì rộng căn hầm quá chật

Khẽ trở mình cát đổ trắng hai vai…

Trong căn hầm mùi thuốc súng mồ hôi

Tim anh đập không sao ghìm lại được

Gió nồng nàn hơi nước

Biển như một con tàu sắp sửa kéo còi đi!

Những ngôi sao tìm cách sáng về khuya

Những người lính mở đường đi lấy nước

Họ lách qua những cánh đồi tháng chạp

Trong đoàn người dò dẫm có anh tôi

Biển ùa ra xoắn lấy mọi người

Vì yêu biển mà họ thành sơ hở

Anh tôi mất sau loạt bom tọa độ

Mất chỉ còn cách nước một vài gang

Anh ở đây mà em mãi đi tìm

Em hi vọng để lấy đà vượt dốc

Tân Cảnh

Sa Thầy

Đắc Pét

Đắc Tô

Em đã qua những cơn sốt anh qua

Em đã gặp trận mưa rừng anh gặp

Vẫn không ngờ có một trưa Phan Thiết

Em một mình đứng khóc ở sau xe

Cánh rừng kia, trận mạc còn kia

Vài bước nữa thì tới đường số Một

Vài bước nữa

Thế mà

Không thể khác

Biển màu gì thăm thẳm lúc anh đi?

Em chưa hay cánh đồi ấy tên gì

Nhưng em biết ngày ngày anh vẫn đứng

Anh chưa biết đã tan cơn báo động

Chưa biết tin nhà, không nhận ra em…

Không nằm trong nghĩa trang

Anh ở với đồi, anh xanh vào cỏ

Cỏ ở đây thành nhang khói nhà mình

Đồi ở đây cũng là con của mẹ

Lo liệu trong nhà dồn xuống vai em!

Tiếng còi xe Phan Thiết bước vào đêm

Đèn thành phố soi người đi câu cá

Anh không ngủ, người đi câu không ngủ

Biển đêm đêm trò chuyện với hai người…

Cứ thế từng ngày Phan Thiết có anh tôi!

Tri ân đồng đội                            Nguồn Internet

Phạm Tiến Duật

Nhớ về lũ trẻ

Mười năm ta ở rừng

Mười năm đi tìm giặc

Mười năm xa con đường xa lắc

Có nỗi nhớ nào không một bóng trẻ con.

Đuôi mắt tưởng như mòn

Vì nhớ nắng nên trời chậm tối,

Cây ngả nghiêng trong tiếng bom Mỹ dội

Quầng nắng trong rừng như những bước chân son.

Sau tiếng bom, tổ trinh sát quây tròn

Mấy con chó mang theo nằm giỡn nắng,

Mấy con chó đùa nhau trong rừng vắng

Gợi nhớ rất nhiều ngõ nhỏ trẻ con chơi.

Những chéo vải màu lung linh dây phơi

Hơi bếp ấm bay vào nỗi nhớ,

Nước bọt trẻ con ướt trên vai trên cổ

Bàn tay nào vò trên mái tóc ta.

Tiếng bom nổ bên kia rừng già

Vẫn nhớ cặp môi trẻ con tóp tép,

Đời có trẻ con nên đời rất đẹp

Mọi vật quanh mình như trẻ thêm ra.

Nhớ những bức tường trên đường ta qua

Có nét vẽ bằng gạch non than củi,

Không ra hình thù gì, những đoạn vẽ rối

Như hình thù con đường của trẻ con nhà ai.

Bỗng nhắc nhớ con đường ngày mai

Con đường ta đi suốt đời không hết,

Trận đánh này và trận sau đánh tiếp

Tất cả vì con trẻ với mai sau.

Đất nước công kênh trẻ con lên đầu

Trẻ con là hy vọng của cha, là an ủi dịu dàng của mẹ

Gì hạnh phúc bằng trao cho nhau đứa trẻ

Hai khuôn mặt người sát lại gần nhau.

Trẻ con vừa gặp đã thân nhau

Là cái cớ sang chơi của bà con hàng xóm,

Cái vòng bánh xe làm bằng vành nón

Mang hình mặt trời trên trái đất lăn lăn.

Xa phố xa làng sống trong núi mười năm

Đi bảo vệ một tuyến đường huyết mạch.

Ôi con đường nối hai đầu chiến dịch

Là nối hai vùng làng, con trẻ với vườn hoa

Quầng nắng trong rừng như những gót chân xa.

Nguồn Internet

Nguyễn Đức Mậu

Với một nhà thơ Mỹ

Gửi nhà thơ cựu binh Mỹ: Kevin Bowen

Thành phố Boston một chiều ngợp nắng

Một chiếc bàn con dưới bóng cây

Ồ cốc bia chúng ta cầm tay

Không phải là trái mìn chớp nổ

Và súc xích, khoai tây, đồ hộp trên bàn

Không phải là những cỡ đạn sát thương

Và không gian âm nhạc êm đềm

Không có tiếng rú gầm sắt thép

Chợt anh nhắc về 30 năm trước

Ngọn lửa cháy rừng bùng lên miệng cốc

Tôi nhớ đêm Trường Sơn mùa mưa

Từng mảng đêm ướt nhòa hốc mắt

Những tâm tình bao năm chiến tranh

Như hòa lẫn trong cốc bia sủi bọt

Tôi rót cho anh một cốc đầy mùa hạ

Mây trắng tràn miệng cốc, uống đi anh

Anh rót cho tôi một cốc buồn dĩ vãng

Một mảng chiều trong đáy cốc trời xanh

Thành phố Boston tôi và anh

Và mặt trời rót tràn men ánh sáng…

Nguồn Intrenet

Võ Thanh An

Làng xây nghĩa trang liệt sĩ

Không phải ngày xuân con cháu đi tảo mộ ông bà

Mà các cụ đi xây nghĩa trang cho con cháu

Những thanh niên bám làng chiến đấu

Ngã xuống năm xưa, nay quần tụ về làng

Khu nghĩa trang nằm trên đồi cây

Dưới tán bạch đàn trẻ con thường đến đây múa hát

Cả đồi cây là một vùng bóng mát

Cũng do tay các cụ đã vun trồng

Làng góp lại đây những viên gạch màu hồng

Những vuông đất của làng vừa nung qua lửa

Và những thợ xây, thợ hồ, thợ vữa

Là những người cha, người ông sinh ra các anh

Sinh ra các anh trong mái dột lều tranh

Làng như trại giam, rào gai nhức nhối

Cái nghề thợ xây cha truyền con nối

Sống lang thang làm mướn cho người…

Mấy năm nay làng được giải phóng rồi

Làng đã dựng lên những khu nhà mới

Trai gái của làng đang mùa cấy hái

Các cụ già đi xây nghĩa trang

Những tấm bia vẫn xếp dọc hai hàng

Như hôm các anh đứng đọc lời tuyên thệ

Nghe tiếng bay miết đều nhè nhẹ

Ngỡ thuở nào các cụ nựng, xoa con

Tôi đứng cắm chân như một gốc bạch đàn

Có dao cứa quang cành, quanh gốc

Thương các cụ suốt cuộc đời cực nhọc.

Sinh ra con lại xây mộ cho con

Càng hiểu những tấm lòng không hề tính thiệt hơn

Vì tổ quốc nỗi đau nào cũng vượt

Các anh sẽ nằm ở đây giữa đồi cây gió hát

Như tình yêu thương của làng đang cất nên lời

Nguồn Internet

Hoàng Trần Cương

Miền Trung

Bao giờ em về thăm

Quê hương anh một thời ngút lửa

Miền Trung mỏng và sắc như cật nứa

Chuốt ruột mình thành giải lụa Sông Lam

Miền Trung

Tấm lưng trần đen sạm

Những đốt sống Trường Sơn lởm chởm giăng màn

Thoáng bóng giặc núi bửa thành báng súng

Những đứa con văng như mảnh đạn

Thương mẹ một mình trời sinh đá mồ côi

Miền Trung

Bao đời núi với bể kề đôi

Ôi! Biển Đông - giọt nước mắt của muôn ngàn thế hệ

Nóng hổi như vừa lăn xuống

Theo những tượng đá cụt đầu của Trường Sơn uy nghiêm

Miền Trung

Câu ví dặm nằm nghiêng

Trên nắng và dưới cát

Đến câu hát cũng hai lần sàng lại

Sao lọt tai rồi vẫn day dứt quanh năm

Miền Trung

Bao giờ em về thăm

Mảnh đất nghèo mồng tơi không kịp rớt

Lúa con gái mà gầy còm úa đỏ

Chỉ gió bão là tốt tươi như cỏ

Không ai rao mà trắng mặt người

Miền Trung

Eo đất này thắt đáy lưng ong

Cho tình người đọng mật

Em gắng về

Đừng để mẹ già mong.

Nguồn Internet

Bế Kiến Quốc

Với Long hy sinh 1971

Bạn bây giờ xanh trên hàng cây

Vàng trong nắng, trắng giữa mây, hồng lửa

Là quầng sáng quanh mỗi vì tinh tú

Bạn bây giờ ở trong từng hạt lúa

Khoảng giữa những giọt mưa, trong sóng những làn hương

Phía đằng sau nỗi đau của mẹ…

Nhưng nói thế - vẫn chỉ là nói thế

Hàng cây kia nào bóng bạn đâu nào!

Có những lúc cả thế gian vắng vẻ

Ngồi một mình trong nắng ngắm mây cao…

Còn bao điều chưa nói hết cùng nhau

Còn dự tính cùng nhau làm bao việc

Ai mất đi cũng đều là mất mát

Nhưng mất người bạn thân là mất mát vô cùng!

Nguồn Internet

Đoàn Xuân Hòa

Đồng đội tôi ra trận thời bình

Không có giặc các anh vẫn đi

Không có cuộc chia ly chói ngời sắc đỏ*

Chỉ có mồ hôi các anh vãi ra giữa phố

Nơi gầm cầu những phiên chốt thay nhau.

Ngày trở trời vết thương cũ quặn đau

Nhưng không thể đau bằng những đứa con nheo nhóc

Tiền là đạn bắn chỉ thiên cho các con ăn học

Những giảng đường học phí tính bằng trâu.

Không có giặc các anh vẫn đi

Ôm xẻng cuốc giữa phố đông ngơ ngác

Anh đâu biết đối tượng và đối tác

Ai hỏi mua sức mình là anh xung phong.

Những bàn tay từng đào hố, đào hầm

Từng ghì súng nhằm quân thù xốc tới

Vết sẹo thời chiến tranh bật những tia máu mới

Sẹo thời bình, thời chiến tấp lên nhau.

Đêm đêm các anh lại giao ban dưới những gầm cầu

Gió gửi khói đốt đồng làm cay cay đôi mắt

Thời bình vẫn nhớ quê nôn nao như ngày đánh giặc

Mơ trở về dưới những mái nhà xưa.

Không có giặc các anh vẫn đi

                                                                                                                         Trần Vũ Long (chọn và giới thiệu)