Tôi hiện giờ đang là một giảng viên đại học. Bạn bè tôi rất nhiều người đang dạy ở các trường PTCS và PTTH. Dạo gần đây, báo chí hay đưa tin về việc cấm dạy và học thêm. Tôi có hỏi thăm các bạn bè mình thì họ bảo đều có mở lớp dạy thêm ở nhà.
Trong trường đại học của tôi thì vẫn mở thêm những lớp chuyên đề để bồi dưỡng, nâng cao kiến thức cho sinh viên hay những cựu sinh viên. Đa số học viên đăng ký học những lớp này vì họ sẽ được cấp thêm chứng chỉ, bổ sung thêm kiến thức để phục vụ cho học tập và công việc. Những người đi học này đều nhận xét các lớp học thêm này rất là bổ ích, hữu dụng cho họ. Số lượng người đi học cũng khá đông. Họ rõ ràng là tự nguyện đi học, chủ động tiếp thu kiến thức chứ không bị ép buộc.
Việc dạy và học thêm ở những cấp dưới đại học lại mang ý nghĩa khác. Các thầy cô giáo cho rằng lớp học thêm sẽ dành để phụ đạo nội dung trong chương trình học chính thức cho các em. Đi học thêm sẽ có thêm thời gian để giải nhiều dạng bài tập từ cơ bản đến nâng cao. Kết quả của việc học thêm nhiều khi tác động trực tiếp lên việc học trong lớp. Nhiều học sinh do chịu khó đi học thêm, giải trước các bài tập, học trước phần lý thuyết nên mới được điểm cao trong các bài kiểm tra trong trường học. Nhiều học sinh chưa biết cách tự học, nên vẫn đăng ký những lớp học thêm để được các thầy cô hướng dẫn học theo chương trình. Việc học thêm có các thầy cô hướng dẫn bao giờ cũng hiệu quả hơn so với việc học sinh tự học. Các thầy cô nắm rõ chương trình học chính thức nên biết cách nhấn mạnh vào trọng tâm, tránh tình trạng học lan man tốn nhiều sức lực, thời gian. Ngoài ra, các thầy cô còn có phương pháp sư phạm, biết cách đặt vấn đề và giải quyết vấn đề làm học sinh dễ tiếp thu bài nhiều hơn.
Thời còn là học sinh tôi cũng đã trải qua những lớp học thêm như vậy. Khi còn học PTCS, tôi chỉ học thêm ngoại ngữ. Các thầy cô cũng ít mở lớp dạy thêm vì chương trình học chính thức cũng không quá nặng nề. Học sinh đa phần chỉ cần chăm chỉ là có thể đạt điểm cao trong lớp. Tuy nhiên, nếu muốn đi thi học sinh giỏi các cấp thì tôi nghĩ học sinh phải được dạy thêm. Các bạn cũng còn khá nhỏ để mua sách về tự học được. Trong lớp, tôi luôn đứng Top 5 nhưng khi được chọn đi thi học sinh giỏi thì tôi không đạt đủ điểm 5. Lý do là ở nhà tôi không biết tìm cách giải các bài tập khó bằng việc đọc thêm sách nâng cao, học trước chương trình.
Khi đến kỳ thi tốt nghiệp, cả trường chúng tôi đều phải ở lại trường thêm vài tiếng. Chúng tôi được tổ chức thành các nhóm, học thuộc lòng bài vở rồi trả bài lẫn nhau. Cứ thuộc xong tất cả bài thì học sinh chúng tôi mới được ra về. Lớp tôi học buổi chiều, đa phần trời nhá nhem tối mới được ra về. Kết thúc những năm cấp 2, tôi được 10 phẩy môn tiếng Anh và đỗ thứ nhì toàn trường. Khi lớn hơn nữa tôi hiểu rằng, thành tích ấy cũng không cao, chỉ là trung bình trong nấc thang học đường. Nói chung, không đi học thêm nhiều nên tôi có nhiều thời gian để vui chơi. Tôi có thể học thêm môn kỹ năng như Thêu tay. Bạn bè tôi thì chọn môn Điện, May, Máy tính, Nấu ăn.
Lên cấp PTTH, chương trình học có nhiều hơn. Đa số bạn bè chúng tôi đều phải đăng ký học thêm các môn học quan trọng. Thời gian ở nhà rất ít, chúng tôi thường đùa với nhau là học thêm cứ như chạy show. Tôi rất thích đi học thêm vì các thầy cô dạy rất giỏi, nhiều kinh nghiệm, đưa ra những ứng dụng thực tế rất hấp dẫn. Có thầy cô còn có thể giới thiệu cho chúng tôi những trường Đại học tốt, những hướng đi khác ngoài Đại học. Chúng tôi được mở mang tầm hiểu biết rất nhiều. Do học thêm trong đủ 3 năm cấp 3 nên khi đi thi Đại học tôi rất tự tin, chọn ngành điểm cao dự thi. Kết quả là tôi thi đỗ 2 trường Đại học. Tôi nhận thấy đó là kết quả tôi có được từ những ngày đạp xe đi học thêm. Nếu cho tôi tự học tôi không chắc có thể đạt được kết quả như vậy. Tôi biết có nhiều thủ khoa chỉ do tự học mà dẫn đầu. Tuy nhiên, tôi nghĩ đó cũng chỉ là số ít nếu tự học. Bản thân tôi nghĩ nếu có điều kiện và thời gian, cứ chăm chỉ đi học thêm và tự học nữa thì thi tốt nghiệp sẽ được kết quả cao.
Từ quá trình học tập của mình, tôi nghĩ nếu nghĩ rằng với học lực khá thì việc học thêm sẽ là cần thiết. Học thêm là tốt nếu có thầy cô giỏi, thời gian học phù hợp. Trong thời gian tới, nếu cấm dạy và học thêm, tôi nghĩ nhà trường nên dạy thêm một lớp phương pháp tự học cho học sinh và phải công khai chương trình học, chương trình môn học. Những việc này ở bậc Đại học đã được thực hiện khoảng chục năm gần đây. Hy vọng với những cố gắng cải tiến của Nhà nước và xã hội, việc học tập của các bạn học sinh, sinh viên sẽ có thêm nhiều thành quả; giúp sau khi học các bạn trẻ dễ dàng có việc làm tốt, dễ dàng hòa nhập với Quốc tế.
Nguồn Văn nghệ số 49/2019
