Trong khuôn viên Phủ Chủ tịch với những cây vải thiều trĩu quả chín đỏ nổi bật giữa vườn xanh mát, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đón chúng tôi với nụ cười ấm áp và bắt tay thật chặt. Tôi cất lời: - Chào Chủ tịch ạ! thì Chủ tịch nước cười hỏi ngay: Hôm nay ở đây có hai Chủ tịch đấy, Chủ tịch nước và Chủ tịch Hội Nhà văn, thế nhà thơ chào Chủ tịch nào? Mọi người cùng cười vui vẻ. Chủ tịch nước đã giúp chúng tôi bắt đầu câu chuyện rất thân thiện và cởi mở.

Nhiều nhà văn Việt Nam vẫn giữ trong ký ức đẹp của họ về Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc từ khi ông làm lãnh đạo ở Quảng Nam, đặc biệt khi ông ở cương vị Thủ tướng Chính phủ. Đó là những câu chuyện ân tình, ấm áp và đầy chia sẻ với các nhà văn, với văn học nước nhà. Trùm lên cảm xúc của những câu chuyện là về một con người chân tình, cởi mở, thấu hiểu và chia sẻ. Cảm giác đó luôn xóa đi những khoảng cách giữa một người lãnh đạo đất nước và người dân.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và nhà thơ Nguyễn Quang Thiều.        Ảnh: DDH

Chủ tịch Nguyễn Xuân Phúc dẫn chúng tôi vào phòng khách tựa như người chủ nhà dẫn những người bạn đến thăm nhà mình: bình dị, tự nhiên và thân tình. Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều cảm ơn Chủ tịch nước đã dành quan tâm ủng hộ đặc biệt cho giới văn nghệ sĩ suốt nhiều năm qua báo cáo với Chủ tịch nước tình hình hoạt động của Hội Nhà văn Việt Nam trong nhiệm kỳ này. Với một Ban chấp hành năng động, nhiệt huyết, sau Đại hội X, Hội Nhà văn đã nhanh chóng ổn định tổ chức, xây dựng đề án phát triển văn học Việt Nam theo đúng tinh thần Nghị quyết Đại hội X của Hội Nhà văn Việt Nam. Một trong những mục tiêu quan trọng của Ban chấp hành Hội Nhà văn khóa X là đặc biệt chú trọng phát triển văn học thiếu nhi. Bởi những đứa trẻ lúc này đang vô tư ăn học, vui chơi sẽ trở thành chủ nhân của đất nước và quyết định vận mệnh của dân tộc này. Vì thế giáo dục về nhân cách, đạo đức, tâm hồn, thẩm mỹ cho các em, hướng các em trở thành những con người có tri thức, có nhân cách không chỉ là trách nhiệm của toàn xã hội mà còn là trọng trách của những người sáng tác văn học. Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nhấn mạnh sau 35 năm đổi mới đất nước, lực lượng sáng tác trẻ có kiến thức cao, có cách nhìn đa dạng ngày càng trưởng thành. Hội đã phát động cuộc thi dành riêng cho các tác giả trẻ nhằm ghi nhận, động viên, ủng hộ tinh thần tìm tòi, khả năng cống hiến của các tài năng trẻ. Hội Nhà văn phải là một tổ chức trợ giúp, gợi mở và khích lệ các nhà văn trẻ để hướng họ đến tính chuyên nghiệp, độ bền vững và có trách nhiệm đối với con người.

 Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều cũng báo cáo Hội Nhà văn đang xây dựng một chiến lược chọn dịch và xuất bản các tác phẩm văn học Việt Nam ra tiếng Anh làm trung gian chuyển ngữ sang các thứ tiếng khác nhằm đẩy mạnh quảng bá văn hóa, văn học, đất nước, con người Việt Nam. Bởi không có gì mạnh hơn những vẻ đẹp ngôn từ trong sáng tạo ngập tràn nhân tính. Sự chinh phục của ngôn ngữ, của văn hóa luôn tạo ra phép nhiệm màu lớn nhất trong đời sống nhân loại.

Chủ tịch nước lắng nghe, tâm đắc chia sẻ với những ý kiến của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều. Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nói: Báo cáo Chính trị Đại hội Đảng lần thứ XIII cũng đề ra nhiệm vụ xây dựng văn hóa, xây dựng con người ngang tầm với chính trị, kinh tế. Trong sứ mệnh vẻ vang đó, văn học có ưu thế đặc biệt chinh phục lòng người và lưu giữ những vẻ đẹp bền vững, có ý nghĩa giáo dục sâu sắc, góp phần chấn hưng đạo đức. Đảng, Nhà nước và nhân dân luôn đứng bên cạnh các nhà văn, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để các nhà văn sáng tạo và cống hiến những tác phẩm lớn, xứng tầm với đất nước thời cách mang 4.0

Chủ tịch nước cho rằng xã hội càng phát triển hiện đại thì lương tâm, đạo đức con người càng phải được coi trọng và văn học không bao giờ mất đi giá trị của nó. Hội nhà văn cần có những cuộc hội thảo, những cuộc thi sáng tác về doanh nhân, doanh nghiệp vượt qua bao khó khăn gian khổ khẳng định thương hiệu Việt Nam trong hội nhập toàn cầu.

Chủ tịch nước hoan nghênh dự án phát triển văn học Việt Nam, nhất là đề tài văn học thiếu nhi, văn học trẻ, và quảng bá văn học Việt Nam. Bởi chúng ta không chỉ chuẩn bị nguồn bổ sung, kế cận cho văn học mà thực chất mục đích lớn là chúng ta đang chuẩn bị xây dựng một đội ngũ văn hóa cùng nhân dân đất nước. Các nhà văn trẻ, ngoài tài năng thiên bẩm phải có lý tưởng và khát vọng. Không có lý tưởng, không có khát vọng thì tài năng cũng trở nên vô nghĩa. Có tài năng, có lý tưởng và khát vọng thì các nhà văn mới có những tác phẩm xứng đáng đồng hành cùng đất nước, cùng nhân dân và thời đại. Những tác phẩm có giá trị tác động trực tiếp mạnh mẽ tới xã hội và trong công việc sáng tạo khó khăn này chỉ có tâm huyết, tài năng thực sự và lòng nhân ái lớn lao của nhà văn mới tạo ra giá trị đích thực, được đông đảo công chúng đón nhận.

Hội Nhà văn Việt Nam dự định cuối năm nay khi dịch bệnh được khống chế, sẽ tổ chức “Hội nghị những người viết văn trẻ toàn quốc” lần thứ 10 tại thành phố Đà Nẵng và rất mong sự hiện diện quý báu của Chủ tịch nước, là niềm động viên khích lệ to lớn với thế hệ người viết trẻ và Hội Nhà văn Việt Nam nói chung. Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nói nếu thời gian đó sắp xếp được công việc ông sẽ tới dự. Ông muốn gặp gỡ những nhà văn trẻ, muốn lắng nghe họ, muốn trò chuyện cùng họ và muốn nói với họ tương lai của nền văn học Việt Nam đợi chờ vào họ.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều báo cáo với Chủ tịch nước về thái độ và tình cảm của Hội Nhà văn Việt Nam đối với đời sống văn học cộng đồng người Việt ở nước ngoài, một bộ phận khăng khít của văn học nước nhà. Nhà xuất bản Hội Nhà văn đã đón nhận những đứa con tinh thần của các đồng nghiệp ở hải ngoại như sự bổ sung phong phú cho văn học nước nhà. Bởi cho dù thế nào thì những nhà văn ấy cũng đã đóng góp một phần vô cùng quan trọng làm lên vẻ đẹp mang tên Việt Nam thông qua sáng tạo ngôn từ của mình. Hàng triệu kiều bào ta ở hải ngoại luôn hướng về tổ quốc, Hội Nhà văn mong có một Ngày Văn Hóa Việt Nam để những con người mang trong mình dòng máu Việt gặp gỡ nhau, cất tiếng về vẻ đẹp văn hóa của dân tộc mình và cùng nhau hướng tới một tương lai tốt lành của dân tộc. Chủ tịch nước tán thành với sáng kiến của Hội Nhà văn về tổ chức hội nghị “Nhà văn với sứ mệnh đại đoàn kết dân tộc”, đánh giá Hội Nhà văn bằng những hoạt động chuyên môn của mình đã góp phần vào chủ trương hòa hợp dân tộc của Đảng, Nhà nước và hội nhập toàn cầu.

Câu chuyện giữa Chủ tịch nước và chúng tôi say sưa cho đến khi Thư ký của Chủ tịch nước nhắc ông sắp có buổi tiếp khách quốc tế thì chúng tôi mới xin phép ra về. Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều tặng sách và cảm ơn Chủ tịch nước đã lắng nghe và chia sẻ với các nhà văn Việt Nam. Chủ tịch nước bắt tay chúng tôi thật chặt, nói: Tôi rất vui, vinh dự được nghe tâm tư nguyện vọng của các nhà văn và sẽ đồng hành cùng các nhà văn trong chiến lược về con người.

Chúng tôi rời Phủ Chủ tịch ra về mang theo một cảm xúc đặc biệt về một buổi chiều của sự chân thành, lắng nghe, sẻ chia và thấu hiểu.

Nguồn Văn nghệ số 33/2021