Viện Hàn lâm Thụy Điển thông báo sẽ không có giải Nobel Văn học năm 2018 vì những cáo buộc các hành vi sách nhiễu tình dục liên quan đến chồng của một nữ viện sĩ hàn lâm. Như vậy là sau 75 năm kể từ chiến tranh thế giới thứ II, Giải Nobel văn học bị bỏ trống.
Ông Carl-Henrik Heldin, chủ tịch ủy ban Quỹ Nobel phát biểu: “Khủng hoảng trong Viện hàn lâm Thụy Điển đã ảnh hưởng bất lợi tới giải Nobel Văn học. Quyết định vừa được đưa ra cho thấy sự nghiêm trọng của vấn đề nhưng cũng sẽ giúp bảo đảm danh tiếng về lâu dài cho giải. Chuyện này sẽ không gây ảnh hưởng tới việc trao giải Nobel 2018 ở các hạng mục khác”.
Trước đó, giải Nobel Văn học từng có 6 lần không trao giải vào các năm: 1914, 1918, 1935, 1940, 1941, 1942 và 1943. Theo quy định của Viện Hàn lâm, nếu không có tác giả nào xứng đáng thì giải thưởng sẽ được để dành cho năm tiếp theo.
Vụ bê bối tình dục của Jean-Claude Arnault, đã khiến nhà vua Thụy Điển Carl XVI Gustaf cho biết sẽ thay đổi đạo luật cho phép bầu các thành viên mới sau khi các thành viên cũ từ chức thay vì giữ chức danh trọn đời
.
Sau khi vụ việc tai tiếng xảy ra, vợ ông Arnault - bà Frostenson và 5 thành viên khác trong Viện hàn lâm Thụy Điển đã từ nhiệm, xin rút lui khỏi các công việc và vị trí trong Viện hàn lâm Thụy Điển - tổ chức làm nhiệm vụ trao giải Nobel Văn học hàng năm. Hiện chỉ có 11/18 thành viên ngồi trong ban xét giải của hạng mục văn học. Theo cơ chế hoạt động, vào khoảng tháng 2, các thành viên Viện Hàn lâm sẽ xem xét 200 đề cử trước khi đưa ra một danh sách rút gọn vào tháng 5 và sau đó công bố 5 ứng viên cho giải thưởng.
Trong một thông cáo đưa ra ghi rõ: "Quyết định hiện tại được đưa ra khi niềm tin của công chúng và uy tín của Viện hàn lâm đang giảm dần”
"Chúng tôi thấy cần thiết phải dành thời gian để khôi phục niềm tin của công chúng trước khi người đoạt giải tiếp theo được công bố", Thư kí thường trực Anders Olsson nói. "Đây là sự tôn trọng tất cả những người đã và sẽ đoạt giải văn học, Quỹ Nobel và công chúng nói chung".
Tuy nhiên đại diện của Viện Hàn lâm Thụy Điển cũng khẳng định những rắc rối của giải Nobel văn học không liên quan gì đến các giải Nobel của các lĩnh vực khác. Dự kiến, đến năm 2019, giải Nobel Văn học sẽ được trao trở lại và sẽ có hai tên tác giả được xướng lên trong cùng năm 2019 để “bù” cho năm 2018 không trao giải.
Lan Thảo
