Bâng khuâng bóc tờ lịch cuối cùng của năm 2023, rộn ràng đón ngày mới sang. Năm 2024 mở sáng. Cái sáng rạng bừng tươi dường như cùng tiếng đất trời cất lên đồng điệu…
Ngoài kia, những chiếc lá vàng mãn nguyện rời cành nhường chỗ cho muôn búp non xanh bật trổ. Trong chút lạnh se còn bịn rịn cuối đông, ta đã cảm nhận rõ vị ấm nồng. Ấy là tín hiệu của mùa xuân.
Mùa xuân đang tới. Trái đất thêm một vòng chuyển. Chia xa năm 2023, một năm đầy những vui buồn, lo lắng, bất ổn, e ngại, chống đỡ, hi vọng... Một năm để lại với mỗi chúng ta, với mỗi gia đình và toàn xã hội những dấu ấn khó quên. Bởi thế giới đầy ắp những biến động, những thách thức ghê gớm, sâu sắc, đe dọa và chi phối… Thế giới phẳng và hội nhập toàn cầu với phản ứng phụ đã tác động không ít tiêu cực lên nền kinh tế-xã hội nước ta. Chúng ta đã phải hứng chịu tác động kép từ các yếu tố bất lợi bên ngoài. Đó là thị trường xuất khẩu, là chuỗi cung ứng, là đầu tư, tiền tệ, tài chính...
Nhưng cái khó dường như lại là phép thử. Trong chúng ta, khát khao đổi mới, hướng tới khát vọng hùng cường chưa bao giờ ngừng nung nấu. Nhớ lại lời Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Đoàn kết, có niềm tin vững chắc, sớm thống nhất ý chí và hành động thì tất yếu mọi sự cách mạng sẽ đi đến thành công”. Như sức bật của lực phản, áp lực dồn nén truy đuổi đã bật mở những sáng tạo mang thương hiệu Việt Nam. Những biện pháp chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả trong chỉ đạo điều hành của Chính phủ đã thành công. Kịch bản GDP quý 4 tăng thấp nhất 7,0% và cao nhất 10,6% là những phương án thông minh nhằm đạt GDP năm 2023 tăng 5,8%. Đây là con số dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam mà Ngân hàng Thế giới đưa ra. Trong khi kinh tế toàn cầu chững lại như nhận định của Liên minh Châu Âu, 5,8% là con số biết nói. Đó là kết quả của sự bình tĩnh, tự tin giành thế chủ động trong hoạch định cũng như chỉ đạo điều hành của Đảng, Nhà nước và Chính phủ. 10 nhóm giải pháp căn cơ đã được các cấp các ngành quyết liệt triển khai. Từ nắm chắc tình hình đến chủ động ứng phó, xử lí… Tiếp đến là siết chặt kỉ cương, đẩy mạnh cải cách thủ hành chính, thúc đẩy mạnh mẽ tăng trưởng đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu. Nhờ đó, chúng ta đã giữ được ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát được lạm phát. Từ tạo đà của kinh tế đã thúc đẩy các lĩnh vực văn hóa xã hội, y tế, khoa học kĩ thuật, môi trường, chuyển đổi năng lượng, tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn, vươn lên mạnh mẽ.
Mặt trận chống tham nhũng tiếp tục đẩy mạnh liệu pháp dưới góc độ tinh thần này đã đem lại niềm tin trong cán bộ, đảng viên và nhân dân. Ổn định chính trị, an ninh quốc phòng được củng cố, công tác đối ngoại và hội nhập được nâng cao. Tập trung cao độ cho giải quyết các vấn đề vướng mắc, ách tắc phát sinh mới trong quá trình thực hiện, cùng với việc làm tốt công tác thông tin truyền thông, đặc biệt là truyền thông chính sách đã góp phần quan trọng tạo đồng thuận xã hội, đem đến sức mạnh tổng thể.
Cùng với gam màu sáng về kinh tế, điểm sáng trong văn hóa, ngoại giao, hội nhập… càng làm rực rỡ hơn bức tranh toàn cảnh về sắc diện của đất nước. Tổng kết đánh giá giá trị văn hóa trong kỉ niệm 80 năm đề cương văn hóa ra đời (1943-2023) qua hội thảo tầm cỡ về hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình, chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kì mới, nhiều bài học kinh điển mang tính chuẩn mực đã được đúc kết thành những giá trị bất biến mà đề cương văn hóa đem lại. Biểu hiện rõ nét về sự dẫn dắt “soi đường” của văn hóa đã được phổ quát hơn, sâu sắc hơn trong cuộc sống hôm nay. Văn nghệ sĩ, trí thức, các nhà hoạt động văn hóa dường như được tiếp thêm sức mạnh, nguồn cảm hứng, tái tạo năng lượng, làm sâu sắc hơn sự nhận thức về vai trò trách nhiệm của mình trong công cuộc chấn hưng văn hóa, xây dựng Tổ quốc Việt Nam hùng cường. Nhận thức mới ấy là khi kinh tế thị trường thấm sâu vào các lĩnh vực đời sống xã hội thì văn hóa nghệ thuật càng cần phải vươn lên, vượt lên tỏ rõ vai trò “Văn hóa soi đường cho quốc dân đi”.
Khái niệm về một ngành nghề mới được thế giới xác định từ lâu là “công nghiệp sáng tạo, công nghiệp văn hóa”, thì với ta mới chỉ bắt đầu bằng nhận thức và thử nghiệm. Tuy nhiên con số đóng góp khiêm tốn của văn hóa là 3,67% cho GDP lại nói lên rất nhiều. Công nghiệp văn hóa là thuật ngữ cho các ngành mà ở đó có sự kết hợp giữa sáng tạo và sản xuất, thương mại hóa các nội dung sáng tạo. Kinh tế và văn hóa thẩm thấu trong nhau. Sáng tạo, cơ sở hạ tầng, công nghệ sản xuất hiện đại… từ đó sản sinh ra các sản phẩm văn hóa đem lại lợi ích kinh tế. Công nghiệp văn hóa được xem như khâu đột phá trong phát triển văn hóa giúp phát huy sức mạnh giá trị văn hóa và sức mạnh con người. Đó là sự nhận thức, sự đốn ngộ và xác quyết một phương hướng, một lối đi, một con đường, một quy luật đúng và không thể khác. Năm 2023 đã đặt dấu ấn, đặt điểm tựa và tạo đà cho phát triển Công nghiệp văn hóa của nước ta.
Việt Nam đang ở một vị thế mới. Thế và lực của chúng ta đã khác. Chúng ta đã dành được sự tôn trọng lớn của cộng đồng quốc tế. Đánh giá về bước đi, thành tựu của đất nước qua 40 năm đổi mới, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng hơn một lần nhấn mạnh: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”. Nhìn lại chặng đường 50 năm kể từ sau kí kết hiệp định Pa ri chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam (1973-2023) là nửa thế kỉ với vô vàn khó khăn, chồng chất những gian khổ hi sinh. Những thử thách khắc nghiệt, những thời đoạn cam go, nhiều lúc tưởng chừng như không thể vượt qua, mới thấy hết ý nghĩa thắng lợi của sáu chữ “đối tác chiến lược toàn diện” giữa Việt Nam với một số cường quốc. Nó xứng đáng được gọi là kì tích!
Cơ ngơi mới, thành tựu mới, kiến tạo mới, tương phản, đan xen và song hành cùng những trống hụt, khiếm khuyết, mất mát, trả giá… Bên cạnh sức xuân hồng da thắm thịt, trên thân thể đất nước cũng chưa lành hết những vết thương. Báo cáo của nhiều đại biểu Quốc hội kì họp vừa qua thể hiện những nhức nhối của việc gia tăng các loại tội phạm. Vi phạm về trật tự xã hội còn tăng, tai nạn giao thông chưa kéo giảm được... Cuộc chiến chống tham nhũng đang hồi quyết liệt. Lấy lại lòng tin của dân với Đảng và chính quyền là cái được lớn nhất trong cuộc chiến này. Nhưng công bằng mà nhìn nhận thì những đau đớn mất mát tất yếu vừa qua của cuộc chiến chống tham nhũng cũng không nhỏ và không dễ cân đong.
Công cuộc đổi mới là xu thế tất yếu, xu thế thời đại. Những bội thu trong năm qua là hạt giống mẩy hứa hẹn mùa gieo trồng tốt tươi năm tới. Nhân lên sức mạnh từ thành công, từ kinh nghiệm, từ bài học quý giá năm 2023, lấy đó làm động cơ thúc đẩy tạo nguồn năng lượng tích cực, liều thuốc kích thích tăng trưởng.
Chào xuân mới, xuân của đất trời, xuân của hòa hợp lòng người, xuân của sức sống mới… Giáp Thìn 2024 là năm dự cảm của niềm tin và thắng lợi, dự cảm của hạnh phúc ngọt ngào mà tín hiệu là sức trỗi dậy, bật xa của thế Rồng bay!
Trần Gia Thái
Nguồn Văn nghệ số 1+2/2024
