Thêm một liên hoan phim quốc tế được thai nghén và chào đời tại Việt Nam. Lần này, địa điểm tổ chức là Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) với quy mô lớn, không chỉ thu hút hàng trăm tác phẩm cùng gương mặt điện ảnh của thế giới và trong nước mà còn mở ra cơ hội để phát triển văn hoá, du lịch, kinh tế.

Khi Liên hoan phim Quốc tế TP.HCM (Ho Chi Minh City International Film Festival, HIFF) khai mạc tối 6/4, nhiều hy vọng dường như cũng đã đến theo. Nó có thể đến từ điều nhỏ nhặt, những khán giả đơn lẻ muốn được thưởng thức bộ phim Perfect Days của đạo diễn Wim Wenders, tác phẩm lọt vào đề cử hạng mục Phim quốc tế xuất sắc tại Oscar. Cùng với hàng chục bộ phim tranh giải và trình chiếu theo khuôn khổ, khán giả có cơ hội được thưởng thức nhiều tác phẩm điện ảnh mới trong nước và quốc tế với ngôn ngữ kể chuyện độc đáo.

Nhưng hy vọng về HIFF còn lớn hơn thế. Người hâm mộ và các nhà làm phim Việt Nam, nhất là thế hệ trẻ, có thể mong chờ buổi nói chuyện và chia sẻ của bậc thầy điện ảnh Nhật Bản Koreeda Hirokazu. Với những người trong ngành, đây là lễ hội để sống trong không khí điện ảnh đúng nghĩa; là cơ hội để giao lưu, giới thiệu, hợp tác trong mảng điện ảnh, nghệ thuật. Và với những người thúc đẩy phát triển văn hóa, kinh tế, HIFF là cơ hội để xúc tiến đầu tư.

Chiếu phim ngoài trời tại Liên hoan phim Quốc tế TP.HCM

Hy vọng vào chất lượng

Liên hoan phim Quốc tế TP.HCM lần thứ nhất do UBND TP. HCM tổ chức, Sở VH-TT TP.HCM cùng phối hợp với VietFest và một số đơn vị khác thực hiện. Ông Kim Dong Ho và NSND Đào Bá Sơn là hai chủ tịch danh dự HIFF. Trong khi đó, đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn - giám đốc nghệ thuật cùng đạo diễn Aaron Toronto - phó giám đốc nghệ thuật cho liên hoan phim. HIFF rất “chịu chơi” khi muốn tạo ra một liên hoan phim quốc tế, thu hút sự quan tâm của những nhà làm phim và thúc đẩy nghệ thuật trên thế giới đến với TP. HCM và Việt Nam.

Là một lễ hội điện ảnh đúng nghĩa, đây là nơi thu hút nhiều tác phẩm độc đáo tranh giải. HIFF gồm ba hạng mục tranh giải chính gồm Phim Đông Nam Á xuất sắc (Southeast Asia Film), Phim đầu tay hoặc thứ hai xuất sắc (First or Second Film) và Phim ngắn xuất sắc (Short Film). Ở hạng mục Phim Đông Nam Á xuất sắc, mùa đầu tiên quy tụ 11 tác phẩm điện ảnh xuất sắc đến từ nhiều quốc gia. Đây cũng là cơ hội để khán giả được tiếp cận những bộ phim có ngôn ngữ điện ảnh phong phú đến từ các nước láng giềng.

Bên cạnh đó, hạng mục Phim đầu tay hoặc thứ hai xuất sắc cũng cho thấy sự muôn màu của điện ảnh; là nỗ lực cổ vũ nhà làm phim trẻ mới bước vào con đường làm phim. Tuy nhiên, điều đáng tiếc là những tác phẩm điện ảnh đầu tay xuất sắc của Việt Nam đến từ Phạm Thiên Ân (Giải Camera vàng tại Cannes 2023) hay Phạm Ngọc Lân (Giải Phim đầu tay xuất sắc tại LHP Berlin 2024) không góp mặt.

15 bộ phim ngắn tranh giải ở hạng mục Phim ngắn xuất sắc mang lại nhiều màu sắc độc đáo hơn cả. Những thước phim tuy có thời lượng ngắn nhưng lại truyền tải được sự đa thanh, mang đến những góc nhìn điện ảnh hiếm có.

Bên cạnh các hạng mục tranh giải, nhiều tác phẩm trình chiếu trong khuôn khổ liên hoan phim cũng gây chú ý. Toàn cảnh Việt Nam và Thành phố Hồ Chí Minh trên màn ảnh là hai chương trình thú vị khi quy tụ nhiều tác phẩm điện ảnh, đa phần là dòng phim nghệ thuật trong nước được trình chiếu, mang đến sự sống động trong những khuôn hình.

Nếu tác phẩm Bolero của nhà làm phim Anne Fontaine là phim khai mạc được đón chờ thì tác phẩm chiếu bế mạc - Perfect Days của đạo diễn Wim Wenders được chào đón hơn cả. Chưa kể, chương trình Giao lộ điện ảnh mang đến những bộ phim hoạt hình xuất sắc không thể bỏ qua như Robot Dreams (đạo diễn Pablo Berger, đề cử hạng mục Phim hoạt hình xuất sắc tại Oscar 2024) hay Mars Express (đạo diễn Jeremie Perin)...

Có thể nói HIFF là liên hoan phim quốc tế chất lượng nhất của Việt Nam ở thời điểm hiện tại khi quy tụ được những “khách mời” nổi tiếng trên thế giới; chất lượng ở các bộ phim tranh giải và một chương trình hoạt động phong phú, đồ sộ.

Nhiều chương trình đặc sắc trong lễ khai mạc Liên hoan phim Quốc tế TP.HCM diễn ra ngày 6/4. Ảnh: BTC

Cơ hội tốt để quảng bá, phát triển

Với việc xác định điện ảnh là một trong 8 ngành trọng tâm (đạt 5.000 tỷ, tốc độ phát triển trung bình khoảng 12%/năm), HIFF là cơ hội tốt không chỉ để xúc tiến, thúc đẩy phát triển điện ảnh nước nhà. Những Chợ dự án, Vườn ươm kịch bản… thu hút được những cuộc bàn luận, đầu tư và xúc tiến điện ảnh. Toạ đàm Global Film Festival 101 với chủ đề xoay quanh việc tham gia mạng lưới các liên hoan phim toàn cầu mở ra sự liên kết và kéo gần các “địa danh” điện ảnh lại với nhau.

Tất nhiên, điện ảnh là đầu câu chuyện. HIFF còn mở ra hy vọng và cơ hội để quảng bá con người, văn hóa và du lịch cho TP.HCM, vốn là một trong những điểm đến hàng đầu của du lịch quốc tế. Đây là cách làm không hề mới, nhưng chưa bao giờ cũ trên thế giới. Đó cũng là cách nhiều thành phố lớn trên thế giới tạo nên dấu ấn trong lòng du khách như Cannes (Pháp), Berlin (Đức), Venice (Ý), Toronto (Canada), Busan (Hàn Quốc)...

“Cineshow âm nhạc trong phim: Nhạc Việt trong phim” tổ chức tối 9/4 trên phố đi bộ Nguyễn Huệ đã thu hút đông đảo khán giả tham dự. Đây là một trong những hoạt động nằm trong chương trình của HIFF có thể thu hút khán giả trong nước và du khách chú ý đến. Đây là một sự kiện ngoài trời có thể tác động lớn đến du khách, đa dạng hoá trong các hoạt động văn hoá để quảng bá du lịch.

Hướng phát triển du lịch, kinh tế kết hợp với văn hóa đang là xu thế toàn cầu. Việc đa dạng hoá các lĩnh vực nghệ thuật - giải trí một cách hiệu quả có thể tác động lớn đến sự phát triển. Ví dụ như, ngành du lịch Hà Nội đã thu hơn 600 tỷ đồng chỉ trong hai ngày diễn ra buổi hòa nhạc của BlackPink, những ngôi sao đến từ Hàn Quốc. Chiến lược này cũng có thể áp dụng cho điện ảnh, mà các liên hoan phim với sự góp mặt của những tác phẩm và nghệ sĩ nổi tiếng sẽ tạo ra lực hút có thể dự đoán.

Tính đến nay, Việt Nam có ba Liên hoan phim quốc tế trải dài khắp cả nước trong một năm. Liên hoan phim Quốc tế TP.HCM (diễn ra tháng 4 hằng năm), Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng (diễn ra tháng 7 hằng năm) và Liên hoan phim Quốc tế Hà Nội (diễn ra khoảng tháng 11 hằng năm) và Giải Cánh Diều Vàng (Nha Trang).

Đây là những thành phố du lịch lớn của Việt Nam, là điểm đến lý tưởng của nhiều du khách quốc tế. Và khi nó được kết hợp với những sự kiện nghệ thuật đẳng cấp, những liên hoan phim uy tín sẽ tạo nên “sự kích cầu” để phát triển và quảng bá du lịch và văn hóa đến bạn bè thế giới.

Nhã Linh

Nguồn Văn nghệ số 16/2024