Mùa thu 1968, tôi lần đầu tiên được đọc báo Văn nghệ. Sẽ có người đặt câu hỏi “Tưởng người này yêu văn chương thì phải từ rất sớm nhận biết hương sắc, dung nhan của tờ báo này từ lâu, cớ sao phải đến tận 1968 khi ấn phẩm đã tròn 20 tuổi?”. Đúng là chậm. Nhưng chậm mà chắc như cổ nhân nói. Cũng phải trần tình đôi điều với mọi người rằng tôi là dân “nhà quê” (sinh quán xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh). Khi hòa bình lập lại trên miền Bắc (1954) thì mới ba tuổi. Sống ở thị xã - nay là thành phố Vinh (Nghệ An) từ 1955 đến 1965, thời chiến tranh ác liệt thì rời thị xã/thành phố Vinh sơ tán sang xã Xuân Hồng, huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh), học từ lớp 6 đến lớp 9. Năm 1968, lúc Mỹ ném bom hạn chế từ vĩ tuyến 20 trở vào thì mức độ ác liệt đạn bom ở quê tôi là không kể xiết. Bố mẹ tôi sinh hạ tất cả được bảy anh em (bốn trai, ba gái). Tôi là con út. Giàu con út khó con út. Nhưng có lẽ thế hệ tôi và vùng quê tôi thì con nào cũng khó. Ba anh trai đầu đều nhập ngũ (1950, 1958, 1964). Đến 1968, cả ba anh vẫn mặc áo lính, biền biệt xa nhà. Chiến tranh ác liệt và dài lâu không biết điểm kết thúc. Bố tôi lo lắng cho đứa con trai út nên đã quyết định gửi tôi ra Hà Nội tránh đạn bom. Tôi theo người anh rể đi ra Hà Nội. Một chuyến đi lịch sử. Hà Nội thì trước đó tôi cũng đã biết trong một vài lần theo bố ra thăm Thủ đô. Nhưng lần này là ở hẳn đất Kinh kỳ cho đến tận bây giờ, tròn 50 năm. Mùa thu năm 1968, Hà Nội tuy không có bom rơi đạn nổ nhưng các trường học vẫn sơ tán ra các vùng phụ cận. Ông cậu ruột gửi tôi vào học trường cấp 3 Phú Diễn, cách trung tâm Bờ Hồ hơn mười cây số. Tôi ở trọ trong nhà một bác làm nghề nông gần trường. Cái hay là nhà bác cũng có một cậu con trai học lớp 10 ngang tuổi tôi. Tên cậu là Phong (họ thì tôi quên mất), học giỏi toán. Thế là ít nhất trong năm cuối phổ thông, chúng tôi có thể bù trừ, giúp đỡ nhau trong học tập. Sở dĩ ông cậu gửi tôi vào trường này vì thầy giáo dạy Văn lại có họ xa bên nội với nhà tôi ở quê. Thầy Hoàng Lân dạy Văn cấp 3 nức tiếng Hà Nội thời đó.
