Nỗi nhớ sông quê
Nước Ngàn Sâu hoà Ngàn Phố
Xổ lụa ở Tam Soa
Nước nhuộm đất với trời
Hóa dòng trôi xanh biếc.
La giang chảy giữa đôi bờ hư thực
Bên này Nghĩa Yên
Bên kia Thọ Ninh
Bờ Bắc xanh ngô lúa
Bờ Nam nắng mật ong.
Người qua sông
Nón nghiêng xóm đạo
Áo lụa xanh tre trúc nhuốm ráng chiều
Phường dệt vải nong tằm lên kén
Bến chờ ai vàng nắng bóng mây thêu.
Cuối nguồn sông, cụ Nguyễn viết Kiều
Lục bát chảy cùng sông kiệt tác
Làng Cổ Đạm mênh mang câu hát
Giọng ca trù man mác Nghi Xuân.
Nghênh ngang cụ Trứ cưỡi bò
Còn văng vẳng thuyền quyên ứ hự
Sông bồi đắp xóm làng đầy ắp chữ
Để đôi bờ sừng sững bóng thi nhân.
Làng tôi mọc nơi đầu nguồn sông hát
Khúc dân ca xa xứ gọi nhau về
Bát canh hến, quả cà muối mặn
Đau đáu lòng nỗi nhớ sông quê.
Mảnh ghép
Bao nhiêu năm không về được một nhà
Ta vẫn chia đôi, mỗi người một ngả
Bấy nhiêu năm chưa thể chung bát đũa
Gối lẻ, chăn đơn, gió lạnh, đêm dài.
Ngôi nhà chung cửa đóng, then cài
Vầng trăng lạnh nhìn nhau nước mắt
Thuyền đợi bến vẫn nghìn năm xa cách
Dòng sông buồn chảy về phía hư vô.
Tôi tha hương bạc áo giang hồ
Em lận đận rạ rơm, bùn đất
Ta đánh bạc với đời, được mất
Cuộc cờ người, mất được trắng tay thua.
Em gieo gió trồng mưa, mất mùa
Gánh thóc lép nhẹ tênh thân phận
Tôi vượt thác, theo sông về biển hận
Lỏng tay chèo, kéo lưới mặn mồ hôi.
Bạc tóc rồi hai đứa vẫn hai nơi
Thời ta sống Thánh Thần đi đâu hết
Cầu nguyện ai trong bể dâu, li biệt
Một chốn về, mảnh ghép lạc mất nhau.
Thợ rèn
Tặng những người thợ rèn xưa và
những người nông dân một nắng hai sương
Liềm chưa trui sứt mẻ vầng trăng
Bác thợ cả e hèm xuống búa
Bễ lò rèn phập phào ngọn lửa
Lửa hoa cà hoa cải bật lên.
Bác thợ nhúng lưỡi liềm vào nước lạnh
Sắt thép kêu lên một tiếng xèo
Đe gọi búa nghe rùng mình bụp chát
Một vầng trăng hao khuyết lưỡi liềm.
Bác thợ cả vắt vai chiếc khăn mặn mồ hôi
Mồm dấu ớ, mắt lèm nhèm ngái ngủ
Người thợ phụ giáng mấy đòn nặng búa
Lưỡi liềm cong dáng ai gặt ráng chiều.
Lúa chiêm chín vô tình gặp bão
Xoáy từng vùng ruộng lúa bết mồ hôi.
Liềm mới rèn trui bùn non dẻo quẹo
Ai gặt chiều dặt dẹo lúa câu liêm.
Đêm nặng mưa, sấm từ miền quan ải
Gió ngựa hoang động dục quay về
Bác thợ rèn nheo mắt nhìn tinh quái
Lò thêm than, bễ thụt phập phò.
Đêm nay bác lại rèn thêm liềm hái
Để nông dân gặt nhẵn cả bầu trời
Lò lại nổi những hoa cà, hoa cải
Những chiếc liềm cong như lược chải
mùa màng.
Bà vợ già chêm trà vào bình thủy
Nụ trà xanh ướp nắng hạ nồng nàn
Bác thợ cả gõ bấc chì trên đe thép
Người kéo bễ trễ tay búa nhặt khoan.
Mùa chiêm vàng, lưỡi liềm liếm sạch
Ruộng nhà ai lúa đã nghén trên bờ
Sân phơi lúa trọn một mùa trinh bạch
Gạch mới xây son trẻ mặt sân kho.
Bễ lò rèn vẫn thổi gió phì phò
Bao liềm hái nằm mơ mùa gặt
Hạt thóc rơi nơi cuối bãi đầu gò
Đã nhen nhúm những mùa vàng trĩu hạt.
Bác thợ cả mỗi năm một già chát
Ngồi lặng yên nhìn máy gặt chạy
nghênh ngang.
Bác lặng lẽ chuyển lò rèn cũ nát
Thành ve chai bán chịu ả bên làng.
Nguồn Văn nghệ số 27/2023