Thạch Quỳ là nhà thơ có nhiều đóng góp cho thơ ca nói riêng, văn học nước nhà nói chung. Thơ của ông mang tính triết lý, giàu suy tưởng, nhiều trăn trở với đời sống, với nhân sinh. Trong những ngày nằm trên giường bệnh, ông vẫn làm thơ, những vần thơ đầy thao thiết, trách nhiệm với đời sống. Báo Văn nghệ xin giới thiệu chùm thơ ông viết vào những ngày cuối đời trên giường bệnh, đúng một năm trước.
 |
| Nhà thơ Thạch Quỳ (1941-2022) |
Chúng ta sống
1.
Chúng ta sống
Trên kho bom nguyên tử
Trên đất đai ô nhiễm môi trường
Đại ngàn chết. Động vật dần tuyệt chủng.
Phe phái, lòng người, giáo mác chĩa
vào nhau
Chúng ta sống
Dưới bầu trời tên lửa
Đại ngàn chết. Đại dương rồi cũng chết
Khí thở đầy vi-rút
Chúng ta sống
Cạnh tranh và giết chóc
Cạnh tranh và cướp bóc
Thuyết tiếp thuyết, viết tiếp viết, lời tiếp lời,
lấy ngụy biện hàm hồ làm chân lý
Cạnh tranh và lừa mị cả Thần Linh
Chúng ta.sống
Kệ bầu trời thủng lỗ ô-zôn
Quay mặt lại trước băng tan bắc cực ...
Sa mạc Xa-ha-ra nóng sực
Tây ban Nha 55 độ dương
Ấn độ, nhiệt độ ngoài trời là 56 độ...
2.
Chúng ta sống
Giết trái đất để tìm sự sống
Như giết trâu, giết lợn, giết bò
Ngồi trên trâu, khoét thịt trâu ăn
Ngồi trên thuyền, đục thuyền lấy củi
Chúng ta sống
Khoan lòng đất lấy dầu
Đốt cháy dầu, dầu hóa mũi khoan
Mũi khoan bằng khói
Khói mũi khoan, khoan thủng cả trời
Chúng ta đi, chúng ta đứng, chúng ta ngồi
Trên mặt đất, dưới bầu trời
Nơi chúng ta đang tự tay hủy diệt...
Tăng trưởng kinh tể ư? Tăng ra sao,
tăng kiểu gì? Tăng như thế nào?
Chúng ta sống
Ăn trái cây hóa chất
Uống hóa chất từ nước thải các dòng sông
Lừa mị lẫn nhau, cấm vận lẫn nhau
Hàng hóa giả, con người ngày một giả
Phải chăng là vũ lực sẽ lên ngôi?
Kẻ thống trị đang mưu toan toàn trị
Kẻ cực đoan đang hò hét phân quyền
Bom nguyên tử nằm yên
Trái đất nằm yên
Nước mắt chảy ròng ròng từ băng tan Bắc cực
Sa mạc Xa-ha-ra nóng sực
Tây Ban Nha 55 độ dương
Ấn Độ, nhiệt độ ngoài trời là 56 độ...
Những con chim
loạn giờ sinh học
Những con chim loạn giờ sinh học
Đập cánh rối bời trong đêm trắng
Ac- khăng- ghen
Chúng hoảng hốt lao về phía trước
Như những mũi tên thấp thoáng, lao đi...
Cả đàn chim loạn giờ sinh học
Đập cánh liên hồi, hoảng hốt, lao đi
Cứ lao đi
Sáu tháng liền đêm trắng, những con chim
ở Ác-khăng- ghen đang hoảng hốt. Tìm gì?
- Có thể có
Những niềm hy vọng
Trong Thiên - đường – bóng - tối,
phía sau mây...?
Đông hồi
Người thả hươu về rừng
Người tìm hươu đánh bẫy
Ta thả câu thơ vào khu rừng thăm thẳm ấy
Nửa mong người thả hươu tìm thấy
Nửa mong người đánh bẫy thấy câu thơ...
Hoa rong giềng
Tôi thường nhớ những màu hoa cổng ngõ
Trỏ về đâu? Ôi! Những ngón tay hồng?
Không trỏ được về đâu thì tự mình giữ lửa
Lửa giong riềng thắp sáng cả chiều đông...
Ngàn lau bạc trắng
Một giải biên cương núi hiền, sông vắng
Lau trong chiều gió thổi vẫn phất phơ
Nghìn nấm mộ trong nghĩa trang im lặng
Trước ngàn lau bạc trắng ở bên bờ...
Phe
Tôi về phe với cáy xanh
Phe hoa, phe lá, phe nhành cỏ may
Tôi phe tuyết trắng, bùn lầy
Phe đêm sao mọc, phe ngày nắng lên
Người phe nhớ, tôi phe quên
Phe bia đá trắng không tên tuổi gì...
Trong buổi chiều
gió thổi bẹ măng rơi
Trong buổi chiều gió thổi
Bẹ măng rơi
Mấy chú cò con miệng hồng như lửa
Rối rít chen nhau
Ngỡ bóng mẹ về
Trong buổi chiều gió thổi bẹ măng rơi
Trên những ao chuôm chăng đầy lưới bẫy
Trên cánh đồng gần, trên cánh đồng xa
Trên mặt nước
Trên bờ cỏ
Người đánh cò cắm đầy cò mồi
Cắm đầy những chông tre, rẻ nhựa...
Trong buổi chiều gió thổi bẹ măng rơi
Bên các chợ chim, trong cửa hàng đặc sản
Những thực khách mặt đỏ hơi men cười nói
bô bô
Phô hai hàm răng trắng như tông đơ cắt tóc
Nhìn chim quay trên lửa
Tứa nước bọt
Ngồi chờ
Trong buổi chiều gió thổi
Bẹ măng rơi
Mấy chú chim con miệng hồng như lửa
Rối rít chen nhau ngỡ bóng mẹ cò về
Bẹ măng rơi lên đất
Nằm im
Bờ tre vẫn rì rào gió thổi
Nhưng mẹ cò thì không bao giờ về nữa...
Nguồn Văn nghệ số 50/2023
