PHÒNG CHỐNG TÁC HẠI (PCTH) THUỐC LÁ:

(Theo tài liệu của WHO)

Việc sử dụng thuốc lá điện tử với nhận thức sai lầm rằng  không ảnh hưởng tới những người xung quanh sẽ gây khó khăn cho việc thực hiện môi trường không khói thuốc, ảnh hưởng tới các nỗ lực hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá. Bởi thực sự thuốc lá điện tử vẫn có hại cho những người xung quanh.

Hút thuốc lá điện tử vẫn hại cho sức khỏe của người hút và những người xung quanh

THIẾT KẾ SẢN PHẨM

ENDS, trong đó các sản phẩm thuốc lá điện tử là phổ biến nhất, cung cấp dạng khí dung được ra bởi nhiệt do đốt cháy dung dịch mà người dùng hít vào cơ thể. Bên cạnh nicotine, các thành phần chính của dung dịch theo thể tích là propylene glycol, có hoặc không có glycerol và các chất tạo hương. 

Dù một số ENDS được thiết kế cho giống các loại thuốc lá bình thường (ví dụ như thuốc lá, xì gà, xì gà mini, tẩu hay điếu), chúng vẫn có thể có hình dạng của những vật dụng hàng ngày như bút, USB và các dụng cụ hình trụ hoặc chữ nhật có kích thước lớn hơn.

Những sự đa dạng về hiệu điện thế của pin và kết cấu mạch điện có thể tạo ra sự khác biệt trong khả năng đốt cháy dung dịch thành dạng phun sương và hậu quả là sự ảnh hưởng đến việc cung cấp nicotine và các chất khác cũng như góp phần hình thành các chất độc trong quá trình thải khói.

Bên cạnh sự khác biệt của nhà sản xuất, một số người sử dụng còn tự chế lại các sản phẩm thuốc lá điện tử tại nhà nhằm thay đổi khả năng cung cấp nicotine và/hoặc các chất gây nghiện khác. Các sản phẩm đa dạng được bày bán rộng rãi, có thể dễ dàng chế lại và thêm bớt một số chất khác ngoài dung dịch nicotine.

NGUY CƠ SỨC KHOẺ CHO NGƯỜI HÚT

Hiện nay chưa có bằng chứng quốc tế chứng minh tính an toàn của thuốc lá điện tử.

Hỗn hợp phun thường chứa một số hợp chất gây ung thư và các các chất độc khác có trong khói thuốc ở lượng trung bình thấp hơn trong khói thuốc thường khoảng 1-2 bậc nhưng cao hơn trong ống hít có chứa nicotine. Đối với một số nhãn hiệu, mức độ của một số chất gây ung thư kể trên như formaldehyde và các chất độc khác như acrolein đã được chứng minh là cao bằng mức độ của các sản phẩm thuốc lá có khói khác;

Kích thước của các hạt do ENDS tạo ra cũng có phổ gần tương tự như trong các điếu thuốc thông thường, với hầu hết các hạt có phổ kích thước siêu mịn (khoản 100-200 nm) so với kích thước lớn hơn của các hạt trong khói thuốc thường. Tuy nhiên, ENDS tạo ra ít hạt hơn so với thuốc lá thông thường.

Nicotine trong thuốc lá điện tử

Khả năng cung cấp nicotine của ENDS tới người hút rất đa dạng từ mức rất thấp tới mức tương đương với thuốc lá thường, phụ thuộc vào đặc tính của sản phẩm, thói quen rít của người hút và nồng độ dung dịch nicotine.

Các nghiên cứu cho thấy sử dụng nicotine làm tăng nhịp tim và huyết áp, tăng đường máu. Nghiện nicotine lâu dài gây xơ vữa động mạch, các bệnh về tim mạch, tiểu đường.  Sử dụng nicotine quá liều lượng gây nguy hiểm cho sức khỏe con người.

Ngoài ra, báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới cho thấy nicotine là một thành phần gây nghiện trong thuốc lá, có thể có ảnh hưởng xấu tới quá trình mang thai.  Bản thân nicotine không phải là một chất gây ung thư, nhưng nó có khả năng “thúc đẩy hình thành khối u

Dung dịch  glycol trong thuốc lá điện tử

Glycol là một hóa chất độc hại được sử dụng trong chất chống đông, có khả năng gây ung thư - được tìm thấy trong thuốc lá điện tử.

Tác hại ngay lập tức của thuốc lá điện tử còn là gây kích thích hệ hộ hấp và mắt do tiếp xúc với chất này.

NGUY CƠ SỨC KHOẺ CHO NGƯỜI KHÔNG HÚT NHƯNG HÍT PHẢI KHÓI THUỐC

Các bằng chứng có liên quan đến nguy cơ sức khỏe của người sử dụng ENDS do hít phải các chất độc trong dung dịch dạng phun do ENDS tạo ra được mô tả như sau:

Các ảnh hưởng ngắn hạn của việc sử dụng ENDS bao gồm rát mắt và tổn thương đường hô hấp do propylene glycol trong ENDS gây ra. Một số ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng ngắn hạn có thể xảy ra nhưng rất hiếm.

Nicotine là một thành phần gây nghiện trong thuốc lá, có thể có ảnh hưởng xấu tới quá trình mang thai của phu nữ và góp phần gây ra các bệnh lý tim mạch. Đã có đủ bằng chứng để cảnh báo trẻ em, trẻ vị thành niện, phụ nữ mang  thai và phụ nữ trong độ tuổi sinh sản về việc sử dụng ENDS do việc thai nhi và trẻ vị thành niên phơi nhiễm nicotine sẽ để lại hậu quả lâu dài cho việc phát triển não bộ.

Hầu hết các sản phẩm ENDS vẫn chưa được các nhà khoa học độc lập kiểm định nhưng một số ít các xét nghiệm đã chỉ ra rằng có nhiều sự biến thiên trong bản chất gây độc của thành phần và khói thải ra từ thuốc lá điện tử.

Nguy cơ sức khỏe do hít nicotine bị ảnh hưởng bởi một vài yếu tố:

Khả năng cung cấp nicotin của ENDS tới người hút rất đa dạng từ mức rất thấp tới mức tương đương với thuốc lá thường, phụ thuộc vào đặc tính của sản phẩm, thói quen rít của người hút và nồng độ dung dịch nicotine.

Nicotin là một thành phần gây nghiện trong thuốc lá, có thể có ảnh hưởng xấu tới quá trình mang thai của phu nữ và góp phần gây ra các bệnh lý tim mạch. Mặc dù bản thân nicotine không phải là một chất gây ung thư, nhưng nó có khả năng “thúc đẩy hình thành khối u”. Nicotine dường như có liên quan đến các khía cạnh sinh học cơ bản của các bệnh ác tính cũng như thoái hóa thần kinh.

Nói tóm lại, các bằng chứng hiện tại cho thấy rằng hỗn hợp dạng phun sương của ENDS không hoàn toàn là “hơi nước” như thường được quảng cáo. Việc sử dụng ENDS sẽ gây ra các mối đe dọa nghiêm trọng tới trẻ vị thành niên và thai nhi. Ngoài ra, nó còn làm tăng nguy cơ phơi nhiễm nicotine và nhiều chất độc khác của người không hút thuốc và những người xung quanh.

VỀ TÍNH NĂNG GIÚP CAI THUỐC LÁ TRUYỀN THỐNG CỦA THUỐC LÁ ĐIỆN TỬ?

Theo WHO:

Hiện nay chưa có bằng chứng quốc tế chứng minh thuốc lá điện tử có tác dụng  cai nghiện thuốc lá điếu thông thường: Trên thế giới vẫn chưa có sản phẩm thuốc lá điện tử nào được các cơ quan chính phủ đánh giá và phê duyệt sử dụng để hỗ trợ cai thuốc.

Với một số lượng lớn người hút thuốc, việc sử dụng thuốc lá điện tử sẽ chỉ làm giảm việc hút thuốc chứ không khiến họ bỏ thuốc hẳn. Điều này sẽ dẫn tới việc người hút sử dụng đồng thời cả thuốc lá thường và thuốc lá điện tử và như vậy tác hại sẽ khôn lường.

Bên cạnh đó, việc sử dụng các chất tạo hương vị hoa quả, kẹo trong dung dịch thuốc lá điện tử với cách quảng cáo về sự sành điệu rất dễ dàng lôi kéo các bạn trẻ thử thuốc lá điện tử, từ đó dẫn đến nguy cơ nghiện thuốc lá điếu thông thường.

P.V

Văn nghệ số 26/2017