Tháng 3 năm 1948, sau Hội nghị Văn nghệ kháng chiến toàn quốc được tổ chức thành công tại chiến khu Việt Bắc, Hội Văn nghệ Việt Nam, tiền thân của Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam ra đời. Sau đó không lâu Tạp chí Văn Nghệ, tiền thân của Báo Văn Nghệ ngày hôm nay đã ra mắt số đầu tiên tại thôn Gia Điền, huyện Hạ hoà, tỉnh Phú Thọ vào tháng 3-1948.

Vào đầu tháng ba năm nay, Ban biên tập Báo Văn Nghệ đã tổ chức chuyến hành hương về thăm lại nơi khai sinh ra tờ báo của mình. Chúng tôi đã xếp thành vòng tròn, đứng lặng trước tấm bia kỉ niệm còn rất đơn sơ, dãi dầu mưa nắng, nhưng chứa đựng biết bao nghĩa tình của cơ quan lãnh đạo Đảng, chính quyền và nhân dân Gia Điền. Đó là tình cảm không bao giờ phai nhạt dành cho văn nghệ kháng chiến mà thế hệ những người làm báo Văn Nghệ chúng tôi còn được ân hưởng.

Tiếp tục các hoạt động trong năm kỉ niệm 75 năm Báo Văn Nghệ ra số đầu tiên, hôm nay chúng tôi có mặt tại đây, cùng với Văn phòng đại diện khu vực Bắc Miền Trung của Báo Văn Nghệ để gặp mặt các vị đại diện cho các thế hệ bạn đọc, bạn viết của Báo Văn nghệ  trong 75 năm qua để nói lời tri ân, để cùng các bác các anh chị em có mặt và chưa có mặt tại đây chia vui với những thành tựu to lớn và vững chắc của Báo Văn Nghệ trong suốt quá trình 75 năm xây dựng và trưởng thành.

Cách đây gần ba mươi năm, trong đà phát triển đi lên của đất nước thời kì đổi mới, báo Văn Nghệ đã nhận được sự giúp đỡ và chào đón của Tinh uỷ, Uỷ ban nhân dân, giới văn nghệ sĩ và nhân dân xứ Thanh để xây dựng thành công một Văn phòng đại diện tại khu vực Bắc Miền Trung. Đó là một cột mốc quan trọng đánh dấu sự gắn bó của báo Văn Nghệ với các địa phương trong cả nước, với bạn đọc, bạn viết tại dải đất miền Trung nắng lửa kiên cường mà Thanh Hoá là một địa phương tiêu biểu. Kể từ ngày đó Văn phòng đại diện khu vực Bắc Miền Trung đã trở thành một địa chỉ văn chương rất gần gũi, ấm cúng với giới văn nghệ sĩ, không chỉ khu vực Bắc Miền Trung mà còn là nơi lui tới của nhiều nhà văn nổi tiếng trên khắp đất nước. Nhà thơ Hữu Thỉnh, người sáng lập văn phòng này cũng là Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam nhiều năm đã từng nói nơi đây không chỉ là văn phòng của báo Văn Nghệ mà còn là trạm liên lạc của Hội Nhà văn Việt Nam. Quả đúng như vậy, khi chúng ta nhớ rằng đã từng có nhiều đoàn văn nghệ sĩ trên đường đi thực tế miền Trung hay miền Nam đều ghé qua đây. Các nhà văn nhà thơ ở các tỉnh phía Nam trong những chuyến hành trình xuyên Việt cũng chọn nơi đây làm chốn dừng chân. Nhiều nhà văn nổi tiếng đã được văn phòng thu xếp bố trí, phục vụ lịch trình các chuyến đi thực tế dài ngày tại Thanh Hoá, Nghệ An hay Hà Tĩnh…

Trong cuộc gặp mặt ấm cúng và thân mật này, chúng ta đều nhớ tới một người đã có mặt ngay từ buổi ban đầu và đã gắn bó với Văn phòng đại diện Báo Văn Nghệ khu vực Bắc Miền Trung cho tới giây phút cuối của cuộc đời mình – Đó là cố nhà văn Kiều Vượng - Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật, Nguyên Trưởng Văn phòng đại diện khu vực Bắc miền Trung của báo Văn Nghệ. Trong giây phút cảm động này, tôi xin trân trọng đề nghị các quí vị đại biểu và các văn nghệ sĩ có mặt tại đây dành một phút im lặng để tưởng nhớ nhà văn Kiều Vượng…

Thưa quí vị đại biểu! Thưa toàn thể các bạn.

Trong hành trình 75 năm xây dựng và trưởng thành của mình, báo Văn Nghệ luôn giữ vững vị thế là một trong những diễn đàn quan trọng bậc nhất của văn nghệ sĩ của cả nước. Tấm Huân chương độc lập Hạng Nhất mà Đảng và Nhà nước trao tặng cho báo Văn Nghệ đã khẳng định điều đó với lời tuyên dương “Đã có nhiều thành tích trong việc tuyên truyền phổ biến chính sách của Đảng, phản ánh cuộc sống mới, con người mới, góp phần xây dựng và phát triển nền văn nghệ cách mạng Việt Nam”. Để làm được điều này, thì sự chung tay góp sức của các văn nghệ sĩ, các cộng tác viên, của bạn đọc bạn viết trong cả nước là điều hết sức quan  trọng, mang tính sống còn. Nhân dịp này, tôi xin thay mặt Ban biên tập và tập thể những nhà văn nhà thơ nhà báo, cán bộ công nhân viên báo Văn Nghệ xin bày tỏ lời tri ân chân thành sâu sắc tới các vị đại biểu đã có mặt hôm nay tại đây, để đại diện cho các thế hệ những cộng tác viên ruột thịt của báo Văn Nghệ trong suốt 75 năm qua. Chúng tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các cơ quan Đảng, Nhà nước, các đoàn thể, cộng đồng doanh nghiệp tỉnh Thanh Hoá và các tỉnh khu vực Bắc Miền Trung trong nhiều năm qua đã hết sức ủng hộ, giúp đỡ chúng tôi, giúp đỡ các cán bộ của báo Văn Nghệ công tác tại Văn phòng đại diện này, và đặc biệt đã giúp đỡ, tạo điều kiện để các cộng tác viên của báo Văn Nghệ viết bài, sáng tác và hoạt động phục vụ các chủ đề, nâng cao chất lượng nội dung, hình thức của từng số báo, để tờ báo luôn giữ được diện mạo mang tính đại diện cao của một diễn đàn văn hoá, văn học nghệ thuật của cả nước.

Bảy mươi lăm năm là cả một chặng đường dài, nhưng báo Văn Nghệ còn có sứ mệnh nặng nề trong một tương lai lâu dài hơn để đồng hành cùng dân tộc, cùng đất nước. Chúng tôi tin tưởng rằng trên chặng đường đi tới tương lai, báo Văn Nghệ vẫn được các cơ quan Đảng và Nhà nước từ Trung ương tới các địa phương, được đội ngũ văn nghệ sĩ và báo giới cả nước chung tay giúp sức, được nhân dân và bạn đọc tin cậy ủng hộ. Chúng tôi cũng tin tưởng rằng, Thanh Hoá và các tỉnh khu vực Bắc Miền Trung không chỉ là vùng đất thang mộc của đất nước trong chiến tranh, trong xây dựng bảo vệ Tổ quốc, mà còn là vùng đất địa linh nhân kiệt, vùng đất văn vật đời đời sản sinh ra những áng văn chương tuyệt mỹ, sẽ tiếp tục là điểm tựa để báo Văn Nghệ và giới văn nghệ sỹ cả nước đi lên trong sự nghiệp khám phá sáng tạo của mình.

Một lần nữa xin nói lời tri ân. Chúc các quí vị hạnh phúc và thành công!

Nhà văn Khuất Quang Thuy. Tổng Biên tập báo Văn nghệ