Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh sinh năm 1933 tại làng Cổ Nhuế, Hà Nội. Ông đỗ Tú tài Toán, học Đại học Y khoa Hà Nội, đến hết năm 1952 thì tham gia bộ đội. Trong khoảng mười năm, ông ở một đơn vị pháo binh, rồi dạy văn hóa tại Trường Sĩ quan Lục quân trước khi chuyển về làm việc tại tạp chí Văn nghệ Quân đội. Từ năm 1966, ông là phóng viên báo Thiếu niên Tiền phong trước khi về hưu vào năm 1973.
Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh là người có sức làm việc đáng khâm phục. Ở tuổi gần 80, ông vẫn say mê sáng tác. Kể từ tác phẩm đầu tay của ông, tập truyện ngắn có tên Rừng sâu, xuất bản năm 1963, cho đến khi từ giã cõi đời, Nguyễn Xuân Khánh đã có trên 50 năm liên tục cầm bút. Gia tài tác phẩm của ông cũng khá đồ sộ, bề thế với nhiều tiểu thuyết dung lượng lớn, bao hàm kiến thức trong nhiều lĩnh vực. Một trong những thành công nổi bật trong sự nghiệp của ông là tiểu thuyết văn hóa lịch sử, với bộ ba Hồ Quý Ly, Mẫu Thượng ngàn, và Đội gạo lên chùa. Những tác phẩm mang tư tưởng và bút pháp riêng, đặc sắc Nguyễn Xuân Khánh. Nhiều nhà phê bình văn học đánh giá Nguyễn Xuân Khánh viết lịch sử là để viết về con người, về những giá trị nhân văn trong đời sống.
Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh (1933-2021) |