Câu chuyện tôi đã được nghe nhiều người nói, nhưng vẫn cứ mong chính ông, người trong cuộc kể lại. Ban đầu ông từ chối. Nhiều lần tôi về nhà ông, ngồi la cà cả buổi gợi chuyện, ông vẫn lảng tránh, nói mình nhiều tuổi rồi, chuyện đã xảy ra lâu rồi. Tôi hiểu vì sao ông ngại không muốn nói, cả người thân trong gia đình ông cũng không ai muốn nhắc tới. Ông là cựu binh Nguyễn Văn Nghĩa người xã Tây Giang, nay là khu 1 thị trấn Tiền Hải, tỉnh Thái Bình.

Những tác phẩm viết về đề tài chiến tranh của nhà văn Minh Chuyên

   Chuyện bắt đầu từ khi người cựu binh Mỹ, người lính “chết hụt” ở chiến trường miền Nam, sau những năm hòa bình, từ nước Mỹ sang Việt Nam về thăm gia đình ông Nghĩa. Ban đầu người dân địa phương thấy lạ, không biết chuyện gì đã xảy ra. Ông Nghĩa đi B đánh Mỹ, hòa bình về phục viên như bao trai làng khác. Ít lâu sau có một người lính Mỹ, từng tham chiến tại mặt trận Tây Nguyên, vượt nửa vòng trái đất về tận một làng quê, ân cần đón bố con ông Nghĩa sang Mỹ du lịch và chữa bệnh. Điều đó đã làm người dân quê ông bàn tán xôn xao. Người ta đặt ra bao nhiêu là câu hỏi, tại sao ông Nghĩa đi đánh Mỹ, giải phóng miền Nam, mà người lính Mỹ ở bên kia chiến tuyến, từng là kẻ thù của nhân dân Việt Nam, kẻ thù của ông mà lại sang thăm ông, thân thiện đến mức, khi xưng hô, cứ một điều bạn tôi, hai điều bạn tôi. Rồi lại lo mọi thủ tục đưa ông sang nước Mỹ?

   Được nghe ông Nguyễn Văn Nghĩa tâm sự và những người cựu binh xã Tây Giang chứng kiến buổi gặp người cựu binh Mỹ ở nhà ông Nghĩa kể lại, chúng tôi mới hiểu rõ ngọn ngành câu chuyện tình đời giữa hai con người từng là kẻ thù của nhau rồi lại ân nghĩa vì nhau.