April 25, 2024, 4:27 pm

Sáng tạo là thoát ly truyền thống?

Câu chuyện về Hoa hậu Việt Nam H’Hen Niê  sẽ đại diện cho sắc đẹp của phụ nữ Việt Nam tham gia dự thi Hoa hậu Hoàn vũ 2018 vốn sẽ không có gì ồn ào nếu như không có sự kiện hoa hậu trình diễn ba trang phục được thiết kế riêng, dự kiến sẽ được tuyển chọn để mặc dự thi phần trang phục truyền thống vào tối ngày 21/11 vừa qua. Ngay sau màn trình diễn, bão dư luận đã nối lên với nhiều ý kiến trái chiều, phe cực đoạn cho rằng, cả ba trang phục được thiết kế nói trên đều chưa phản ảnh hết hồn cốt dân tộc Việt, chưa nói gì đến bộ trang phục lấy cảm hứng từ những chiếc bánh mì đầy phồn thực. Còn phe tiến bộ hơn, ôn hoà hơn thì cho rằng, cần phải xem xét lại những mẫu thiết  kế sao cho vừa thể hiện được nét truyền thống của dân tộc Việt, lại không mất đi tính hiện đại

Còn theo thiển ý của người viết, xin không bàn đến hai từ “Quốc phục” trong bài viết này mà chỉ gói gọn trong hai từ “truyền thống”. Vì sao vây, vì nó gần hơn và sát hơn với trang phục mà Hoa hậu Việt Nam H’Hen Niê tham dự tại cuộc thi sắc đẹp nói trên ở phần trình diễn trang phục “truyền thống”. Hiện, nói đến trang phục truyền thống thì Việt Nam hiện có 3 loại trang phục, đó là: Áo tứ thân, áo dài và áo bà ba đại diện lần lượt cho ba miền Bắc, Trung, Nam. Chính vì lẽ đó tại các đấu trường nhan sắc quốc tế, các nhà thiết kế Việt đã rất cố gắng để khai thác tối đa chất liệu của 3 kiểu áo này, sao cho có được những sản phẩm tốt nhất giúp nhan sắc Việt toả sáng. Tuy nhiên, khi những xu hướng thời trang mới bùng nổ, đã có sự xâm lấn nhất định đến quan niệm của những nhà thiết kế thời trang về trang phục truyền thống và buộc họ cho ra đời những sản phẩm cách tân mới nhưng vẫn không kém phần tinh tế và độc đáo. Và trong con mắt của họ thì sự cách tân trang phục truyền thống giống một nhu cầu tất yếu của cuộc sống. Chính điều này đã tạo nên không gian mở cho sự sáng tạo không ngừng nghỉ của những trang phục truyền thống tại các cuộc thi nhan sắc trên thế giới, không chỉ tránh sự nhàm chán mà còn tăng tính hấp dẫn cho phần thi trang phục truyền thống.

Thông thường, ai cũng hiểu, khi nói đến trang phục truyền thống của người Việt Nam là nói đến chiếc áo dài, cũng như người Nhật Bản có Kimono, người Hàn Quốc có Hanbok, và người Trung Quốc có  bộ xường xám hay còn gọi là áo dài Thượng Hải. Những trang phục nói trên được coi là quốc hồn, quốc tuý của dân tộc và chỉ cần ở bất cứ đâu, khi nghe ai đó nhắc đến tên hoặc mặc những bộ trang phục đó, những người xung quanh đã biết bạn thuộc quốc gia nào. Vì vậy, dù cách tân  đến đâu, đa phần dư luận cũng đều cho rằng, nên sử dụng chiếc áo dài của dân tộc làm nền để "thiết kế" và phải giữ được vẻ đẹp của sự hòa quyện giữa truyền thống và hiện đại. Và trong trường hợp Hoa hậu Việt Nam, H’Hen Niê tham dự cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ 2018, sẽ không có gì phải bàn cãi nếu như chiếc áo được nhà thiết kế lấy cảm hứng từ những chiếc bánh mì, được hoa hậu Việt Nam H’Hen Niê  mặc dự thi ở phần trang phục dạ hội, hay trang phục tự chọn. Nhưng khi nó được hoa hậu chọn mặc trong phần thi trang phục truyền thống thì câu chuyện đã rẽ theo hướng khác. “Trang phục truyền thống” là một phần thi khá quan trọng trong những cuộc thi sắc đẹp quốc tế. Và cũng đã có rất nhiều người đẹp giành được vị trí cao trong phần thi này bởi những bộ trang phục lấy ý tưởng từ một hình ảnh đặc trưng của đất nước họ, chứ không hẳn là cách tân quốc phục. Nếu như năm 2017, bộ trang phục truyền thống của hoa hậu Việt Nam được cách điệu bằng hình tượng những chiếc nơm, chiếc đó, đã nhận được không ít những tiếng khen chê. Nhưng dẫu sao những chiếc nơm hay đó, có thể đại diện cho nền văn minh lúa nước lâu đời của Việt Nam. Còn với bánh mì, vốn là món ăn đặc trưng của người châu Âu cách năm cả 30.000 năm và được người Pháp du nhập sang Việt Nam thời kỳ Pháp thuộc. Nên dù biện minh cách nào, bánh mì cũng không phải là một phần đại diện cho văn hoá Việt, con người Việt.

Cũng chính vì lẽ đó, mà bộ trang phục dân tộc mang nhiều tầng ý nghĩa khác nhau và người sang tạo hay mặc nó cũng cần ý thức được điều đó .

 

 

 


Có thể bạn quan tâm