March 29, 2024, 3:12 pm

Oscar là tên một người không được vinh danh

Nhưng đã có hơn 2.700 bức tượng mang tên người này được đúc để vinh danh từng ấy con người cụ thể. Và còn được đúc tiếp... Bộ phim Ký sinh trùng (Parasite) của Hàn Quốc đạt giải Oscar 2020

Đây là bộ phim đầu tiên không phải bằng tiếng Anh giành được giải “Phim xuất sắc nhất”, điều chưa hề có tiền lệ trong lịch sử Oscar. Phim còn nhận được các giải: Đạo diễn xuất sắc, Phim quốc tế xuất sắc và Kịch bản gốc xuất sắc. Bộ phim không có các đại cảnh, các kỹ xảo đắt tiền. Nó giống như dòng phim phản ảnh hiện thực xã hội của Việt Nam. Bộ phim làm người xem bàng hoàng: việc kiếm sống không chỉ là cạnh tranh mà nó đẩy lên ở mức độ khốc liệt như chiến tranh. Đành rằng ở đâu và bất cứ thời nào thì kiếm sống không bao giờ là việc dễ dàng. Nhưng mà để có việc làm bằng cách người lao động đối xử với nhau như kẻ thù thì không thể nào chấp nhận được. Vì một khi ta coi họ là kẻ thù thì lương tâm ta cho phép ta làm mọi việc, từ thâm độc đến tàn bạo để dành chiến thắng.

Trong phim, có những điểm loé sáng tình người là tình yêu của người vợ làm quản gia dành cho chồng. Đó là tình yêu mà người phương Tây cho là mù quáng nhưng làm người xem rưng rưng. Chính vì vậy mà phụ nữ Việt Nam làm dâu xứ Hàn không thể cạnh tranh nổi với những người vợ Hàn….

Năm nay, phim đoạt giải Oscar về hoạt hình là Toy Story 4 - Câu chuyện đồ chơi 4. Nó là phim thứ tư trong xê ri phim câu chuyện đồ chơi. Phim này kết thúc với tình yêu nảy sinh giữa anh chàng cao bồi búp bê Woody với cô nàng búp bê Bo, không chỉ đẹp mà thông minh anh hùng. Kết lại là họ đi với nhau và có vẻ như loạt phim này sẽ kết thúc…

Giải Oscar

Là giải thưởng Viện Hàn lâm của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Hoa Kỳ. Giải được trao lần đầu tiên vào ngày 16 tháng 5 năm 1929, trong một buổi dạ tiệc chiều tại Khách sạn Roosevelt Hollywood với 280 khách mời. Giá trị tấm vé vào thời đó là 5 USD (tương đương 71 USD ngày nay).

Tên gọi ngắn gọn của giải thưởng (Oscar) có vẻ giống với tên con người chứ không phải là từ viết tắt. Trong cuốn tự truyện của mình, Bette Davis cho rằng chính mình là người nghĩ ra cái tên Oscar, đó là tên người chồng đầu tiên, chỉ huy dàn nhạc Harmon Oscar Nelson.

Margaret Herrick, một thư ký của Viện Hàn lâm, khi lần đầu tiên nhìn thấy bức tượng năm 1931, cô đã nói rằng bức tượng này trông giống “ông chú Oscar” (tên bí danh của ông là Oscar Piere), nhà bình luận báo Sidney Skolsky cũng có mặt ở đó đã lập tức chộp lấy cái tên đó để làm tựa đề cho bài báo của ông có tên: “Một nhân viên đã yêu mến đặt tên cho bức tượng nổi tiếng là ‘Oscar’”. Nhưng không rõ vì sao và từ bao giờ, tên Oscar làm lu mờ tên chính thức: Giải thưởng Viện Hàn lâm (Academy Award). 2 tên này được song hành đăng ký tên thương mại để tránh các vụ kiện tụng hoặc tranh chấp có thể xảy ra.

Oscar trở thành giải giá trị do tính chính xác, trung thực và khách quan. Trước đây, người đạt giải được thông báo trước 3 tháng. Đến năm 1941, chúng ta thấy người trao giải mở phong bì xướng tên giải và chủ nhân. Trước đó, chỉ có 2 người biết: giám đốc và phó giám đốc công ty sản xuất Tượng vàng Oscar R. S Owen (vì họ phải khắc tên chủ nhân vào tượng). Hội đồng chấm giải được tuyển dựa trên sự cống hiến của họ cho ngành công nghiệp điện ảnh và không được công bố trên báo chí truyền thông. Nhưng mà có vẻ như không có gì giữ được bí mật với truyền thông Hoa Kỳ. Do đó họ tuyển rất nhiều người nên các nhà làm phim không cách nào vận động được.

Đơn cử như năm 2012 có 5.783 người được mời tham gia quá trình xét giải. Trong đó có 1.330 phụ nữ (chiếm 23%). Trong số này phải chia đủ cho 15 nhánh theo phân chia của Viện Hàn lâm, là các quá trình và bộ phận khác nhau của việc làm phim. Những người không nằm trong nhánh nào được xếp vào nhóm Thành viên chung. Các thành viên thuộc các nhánh khác nhau sẽ bầu chọn ứng cử viên cho các hạng mục thuộc nhánh mình, riêng hạng mục Phim hay nhất thì tất cả đều có quyền tham gia đề cử. Những người thắng giải sẽ được lựa chọn bằng vòng bỏ phiếu thứ hai, trong đó mọi thành viên đều được phép bầu cho hầu hết các hạng mục, kể cả hạng mục Phim hay nhất.

Giải thưởng là Tượng vàng Oscar. Bức tượng có phần gốc bằng kim loại đen được mạ vàng và britannium, cao 34,3 cm và nặng 3,856 kg có hình dáng của một hiệp sĩ được điêu khắc theo phong cách Art Deco; người hiệp sĩ này cầm gươm và đứng trên một cuộn phim có năm cánh: tượng trưng cho các nhánh gốc của Viện Hàn lâm bao gồm diễn viên, biên kịch, đạo diễn, nhà sản xuất và kỹ thuật viên. Để bảo đảm bản quyền, Các bản tượng lỗi trong quá trình sản xuất lập tức được cắt đôi và nung chảy. Nhưng kể từ năm 1950, Viện Hàn lâm ra quy định rắc rối: Chủ nhân của các bức tượng Oscar và người thừa kế của họ không được phép bán bức tượng, trừ trường hợp bán lại cho chính Viện Hàn lâm với giá 1 USD. Nếu người được chọn trao giải từ chối vinh dự này, Viện Hàn lâm sẽ giữ lại bức tượng.

Vào năm 1992, Harold Russell cần tiền cho các chi phí y tế cho vợ ông. Vào ngày 6 tháng 8 năm 1992 tại thành phố New York, giải Oscar được bán lại cho nhà sưu tập với giá 60.500 USD. Russell đã bảo vệ quyết định của mình và nói rằng: “Tôi không biết lí do vì sao mọi người đều chỉ trích tôi. Sức khỏe của vợ tôi quan trọng hơn rất nhiều so với giải thưởng này. Bộ phim sẽ vẫn còn mãi, thậm chí là cả giải Oscar cũng không vì việc này mà bị mất”.

Việt Nam có được tham dự giải Oscar?

Giải Oscar cho các phim trên toàn thế giới và có vẻ không ưu tiên cho xuất xứ quốc gia của phim. Ngày nay, theo điều 2 và điều 3 trong quy định chính thức của giải Oscar: một phim muốn đủ điều kiện tranh giải phải được trình chiếu trong năm trước đó, tức là từ nửa đêm ngày 01 tháng 01 đến nửa đêm ngày 31 tháng 12, tại quận Los Angeles, California. Điều 2 còn nói rõ các bộ phim nộp dự giải phải là phim dài, tức là có độ dài ít nhất 40 phút, trừ các phim tham gia hạng mục phim ngắn, và phải sử dụng phim 35mm hoặc phim 70mm, tốc độ 24 hoặc 48 hình trên giây, độ phân giải không được thấp hơn 1280 x 720.

Trong lịch sử 91 năm thì có 9 phim nước ngoài đạt giải Oscar. Và năm nay, phim nước ngoài không phải tiếng Anh đạt giải (tỷ lệ 1%). Nếu giữ tỷ lệ này, gần trăm năm sau mới lặp lại. Do đó, có nhiều suy diễn về sự ưu tiên cho phim Mỹ của giải Oscar….

Tổ chức sự kiện:

Ltrao gii đầu tiên ca AMPAS din ra ti khách sn Roosevelt ở HollywoodSau đó được nhiu ln thay  đổi  địa đim. Ktnăm 2002, Nhà hát Kodak ca Hollywood trthành địa đim tchc lâu dài đầu tiên ca gii thưởng. Sáu tun sau khi cácng cviên được công bố, bui lễ được tchc rt hào nhoáng theo phong cách Hollywood và được đánh du bng nghi thc các khách mi bước trên tm thm đỏ vi nhng bộ đồ thi trang nht. Các hng mc chính ca gii Oscar sẽ được trao vi nghi ltrang trng và được truyn hình trc tiếp. Nhờ đó, nó thành skin ca hành tinh xanh.

Vì môi trường - thông điệp ẩn của giải Oscar 2020:

Năm nay, sân khấu được thiết kế đẹp hơn. Là sâu khấu quay. Nhưng các thiết kế được tính đến việc sử dụng vật liệu cho năm sau. Các biển quảng cáo không viết năm trao giải “2020” để có thể sử dụng lại. Đó là giảm thiểu phế liệu, một loại rác có hại cho môi trường sống của chúng ta. Và quan trọng hơn cả, phim ảnh thường không nên làm lu mờ vấn đề biến đổi khí hậu bằng sự ồn ào phô trương.

Giải Oscar năm 2020, do đó nên được xem có cách tổ chức đổi mới về chất.

Lê Thanh Huệ (tổng hợp)

Nguồn Văn nghệ số 14/2020

 

Có thể bạn quan tâm