Lê Khải Việt có giọng viết lạ và hiện đại. Lạ, hiện đại nhưng chững chạc và tiết chế. Viết về chiến tranh Việt Nam từ điểm nhìn phía bên kia là một thử thách nhưng tác giả đã xử lí ổn trong một tâm thế thẳng thắn, khách quan nhưng cũng đầy lòng trắc ẩn và cảm thông về con người.                     

(Uông Triều)

Cô gái mặc áo sơ mi ngắn tay, quần hơi loe một chút, tàn dư của thập niên hippie. Cả áo và quần cô toàn màu trắng, làm nổi bật mái tóc đen. Dưới ánh sáng yếu ớt ở góc quán rượu, mặt mũi và tay chân cô gái Á châu như bị dìm vào bóng tối.

Tôi đã thấy hình ảnh đó trước đây.

Thay vì bóng tối quán rượu, da thịt của cô gái đêm đó bị dìm trong làn nước đen. Đương nhiên, bộ đồ màu trắng nổi bật dưới ánh trăng yếu ớt. Cũng có thể là một màu cà phê sữa. Những người bản xứ ở cái vùng sông nước hẻo lánh ấy không thể có những bộ đồ bà ba tuyền màu trắng được.

Thời gian đã làm ký ức tôi hỗn loạn.

Tôi đã làm công việc mới được bảy năm. Vùng sa mạc Mojave khô cằn cứ ngỡ như vùng đất hứa cho những kẻ như tôi. Rặng Sierra Nevada phía tây, dãy San Bernardino phía nam, Thung lũng Chết hướng tây bắc, lưu vực sông Colorado phía đông. Sau những biên cương tự nhiên đó, là những đại sa mạc khác. Không ai đến và sống ở đây. Ở sa mạc Mojave, California, nước là một đảng đối lập, một kẻ thù không đội trời chung, một thành tố bên kia bức màn sắt, một đối tượng, một kẻ không có đất sống.

Nếu nước có màu xanh, thì Mojave có màu vàng. Sa mạc vàng úa hoang vu và thi thoảng mới có chút gió cát. Gió nhẹ thổi trên những mái đầu tuyền vàng như màu vàng chết của sa mạc Thung lũng Chết.

Thế mà, hôm đó tôi đã gặp cô gái Á châu có mái tóc đen.

Cô ngồi trong góc tối của một quán rượu mở sớm vùng sa mạc Mojave.

Tôi nhớ đến nước, chính xác hơn là nước đen, nước của bóng tối. Đối nghịch với màu vàng và sự khô hạn của sa mạc. Cô gái là hiện thân của một quá khứ sũng nước. Mùi rữa của lá mục, mùi ẩm ướt của gỗ, mùi tử khí của chốn ao tù rừng ngập mặn nơi sông đổ ra cửa biển. Mùi bùn.

Tất nhiên, trên hết vẫn là mùi nhang muỗi.