March 29, 2024, 1:50 am

Ngồi ghế nóng, phản ứng nhanh

 

" Ngồi ghế nóng, phản ứng nhanh" là cụm từ đã được Bộ Văn hóa thể thao và du lịch dùng để nói về công tác quản lý lễ hội năm 2017- một mùa lễ hội mà chưa bao giờ lại có nhiều văn bản quản lý nhà nước đến thế. Được biết, quan điểm chỉ đạo xuyên suốt này trước đó đã được thể hiện tại Thông tư 15/2015 quy định về tổ chức lễ hội do Bộ Văn hóa thể thao và du lịc ban hành vào cuối năm 2015, ngay trước thềm mùa lễ hội 2016 khẳng định: Không tổ chức các lễ hội có nội dung: kích động bạo lực, truyền bá các hành vi tội ác bao gồm những hoạt động trong đó có thể hiện cảnh trái với truyền thống yêu hòa bình và nhân ái của dân tộc Việt Nam, cụ thể: mô tả cảnh đâm chém, đấm đá, đánh đập tàn bạo; mô tả cảnh rùng rợn, kinh dị; mô tả cảnh thỏa mãn, khoái trá của kẻ gây tội ác và mô tả những hành động tội ác khác…  Thế nhưng, dù đã có văn bản, có chỉ thị thì những biến tướng của lễ hội vẫn tiếp tục tái diễn…

 

Một góc chùa Bái Đính. Ảnh Internet

Đứng trên góc độ quản lý, đây là những văn bản đã bám sát thực tiễn, góp phần chấn chỉnh những phản cảm, biến tướng, bạo lực xảy ra trong lễ hội. Nhưng xét ở góc độ người dân - những người đã đang góp phần vào lễ hội thì đây là những hành động “cực chẳng đã” vì rằng những biến tướng của lễ hội giống như một cái hẹn đã trở đi trở lại mà không hề có dấu hiệu giảm sút, thậm chí còn nảy nở muôn hình vạn trạng

 

Đầu tiên xin được đề cập đến những tranh cãi quanh lễ hội chém lợn ở Bắc Ninh, đâm trâu ở Tây Nguyên, lễ hội truyền thống Đông Cuông (Yên Bái), bị dư luận coi là dã man, kém văn minh và cần được xóa bỏ trong xã hội Việt Nam hiện đại. Ngay lập tức, Bộ Văn hóa thể thao du lịch đã có công văn chỉ đạo những tỉnh trên chấm dứt những hành động đâm chém phản cảm này. Mặc dù đã có nhiều chuyển biến tích cực, năm sau tốt hơn năm trước nhưng công tác quản lý lễ hội phải thừa nhận vẫn chưa thể khắc phục triệt để những tiêu cực, nổi cộm.

Tại hội nghị sơ kết nhanh những tuần đầu tiên của mùa lễ hội 2017, Bộ Văn hóa thể thao và du lịch cũng đã chính thức nhắc nhở, yêu cầu các địa phương còn tồn tại những vấn đề phản cảm phải chấn chỉnh, xử lý sai phạm, nghiêm khắc rút kinh nghiệm. Trong thời gian tiếp theo của mùa lễ hội 2017, Bộ Văn hóa thể thao và du lịch vẫn luôn sẵn sàng, chủ động để kịp thời có các phương án ứng phó, giải quyết những vấn đề nổi cộm. Đây được xem là những động thái tích cực của Bộ chủ quản, nhưng suy cho cùng cái được gọi là phản ứng nhanh hay đại loại cán bộ ngồi ghế nóng vẫn chưa thực sự hiệu quả, thực chất chỉ là “ dọn dẹp tàn cục”. Cái Bộ làm được chính là cấm những cái đã từng xảy ra ở những mùa lễ hội trước khi dư luận lên tiếng, còn những phát sinh, biến tướng của lễ hội vẫn chưa trù liệu hết. Thế nên, dù đâm trâu, chém lợn không còn, nhưng cướp phết, cướp lộc tại những ngôi chùa danh tiếng lại không còn là chuyện hiếm. Trong khi mải thống kê xem có bao nhiêu xe công đi lễ hội, bao nhiêu công chức bỏ việc du xuân, thì Bộ lại quên rằng những biến tướng của lễ hội, những “ lộc lá” mà người đời truyền nhau nhằm tạo sự huyền bí, kích thích tính vụ lợi của đại bộ phận người dân lại đến từ chính cộng đồng sở hữu và quản lý lễ hội. Khi và chỉ khi lễ hội trở về đúng nghĩa là một hoạt động văn hóa lành mạnh thì ghế nóng và phản ứng nhanh hẳn sẽ không còn được nhắc đến như một niềm “ tự hào” hiện nay.

 

Nguồn Văn nghệ số 8/2017


Có thể bạn quan tâm