Tượng đá hoàng hậu trong tháp Chăm bị trộm. Ánh mắt sắc lạnh tội ác và trái tim đập nhịp yêu thương, cùng có trong người tên trộm. Còn người thương binh chiến trường K về giữ tháp, đơn độc một niềm riêng. Thần và người, đá và đời, đều có nỗi buồn đau.

Nguyễn Thị Kim Hòa với sự am tường và nhập vai tài tình, trong ánh sáng linh diệu của hồn đá, đã như khắc từng hàng trần trụi và siêu việt về kiếp nạn đời người đời đá, bằng ngôn ngữ dung dị mà đặc sánh.

(Lê Hoài Lương)

Đêm ta bị đem khỏi lòng tháp, trời đứng ngắc, không một cọng gió. Bóng bò thần Nadin in lên vách gạch tháp cũng đứng. Đốm đỏ trên đầu nhang cháy dở trước ta đứng sựng theo, không thấy một nhấp nháy. Sợi khói nhang đang uốn éo theo đó vụt bị kéo thẳng. Ngọn khói trổ nhọn, bén ngót như một mũi dao dựng đứng, đâm lút lên.

Minh họa: Lê Trí Dũng

Thằng trộm nhỏ con lúc xoay trở đưa đầu ta xuống bậc cấp, tay không biết bị thứ gì đâm, tóe máu.

- Ba đồ yêu đó! Không sao đâu. Nhanh!

Thằng lớn con giữ khúc mình ta ở bậc cấp dưới gằn giọng.

Tiếng nó đục. Ánh mắt cũng đục. Tròng mắt không phản chiếu chút ấm áp nào. Đáy mắt độc tuôn ra thứ ánh sáng lừ lừ, lạnh lẽo, báo ta biết nó là đứa cầm đầu.

Mình ta rơi một cú rõ đau xuống sân gạch.

Thình.

Đá chạm gạch cứng. Tiếng ta kêu lớn như thế. Sao người giữ tháp không nghe?

Lầm bầm chửi thề, thằng cầm đầu ra lệnh đứa đàn em đổi chỗ.

Chuẩn bị công kênh đầu ta lên, không hiểu nghĩ gì, bỗng dưng nó khựng lại. Chạy ngược lên tháp, nó chậm rãi kéo khép hai cánh cổng gỗ sơn đỏ. Nghề trộm nó hẳn lâu năm, nên mới học được tính cẩn thận, phòng hờ sớm bị phát hiện.

Không bỏ lỡ cơ hội, ta xin đôi cửa gỗ rên rít khóc thay ta âm thanh kèn kẹt thật to. Đêm lặng phắc. Không cả hơi gió. Con chó cụt đuôi tối nào cũng sủa um dưới chân tháp sao đêm nay tai điếc, miệng câm?

Thằng trộm đã quay lại. Bàn tay giữ đầu ta lạnh toát như mắt nó. Không ai cứu ta được nữa rồi. Hai lần ta kêu cứu đều rơi vào vô vọng.

Đêm tiếp tay thêm cho kẻ trộm, xui trời lắc rắc đổ mưa.

- Nhanh. Khiêng ra khu kut!(1)

Thằng cầm đầu ra lệnh.

Mưa theo tiếng những bước chân hối hả ngày một dày lên. Mưa nhanh nhảu thay chúng thu dọn dấu vết. Vệt đế dép in trên đất, dấu cuốc xắn xuống, vết đất bị đào lên rồi lấp lại. Mọi thứ mưa đều sẽ dọn sạch bong hết.

Cả tảng đất dậy mùi mưa quẳng xuống, rớt trúng mắt ta. Trước lúc mù lòa, ta còn kịp thấy thằng cầm đầu rê cuốc kéo tới đống xương rồng.

Mưa nhễu giữa mắt nó như đóng băng. Ta sợ đến không dám nhìn. Từ bao giờ con người lại có cặp mắt chết của những pho tượng?

Mưa nhét đất bít miệng ta, chèn đứt luôn hi vọng kêu cứu cuối cùng. Ta nghe được tiếng cuốc hùa tiếng mưa nện bằng mặt đất. Ta ngửi được mùi lũ xương rồng đang dàn ra, bày lớp ngụy trang. Thế là hết. Sau cơn mưa này, ai có thể biết dưới nền đất ẩm rục bình thường, dưới lúp xúp bụi xương rồng quen mặt, là ta – kẻ bất hạnh bị chôn. Ta chỉ là một tảng đá khốn khổ.

Lúc còn trong tháp, người ta gọi ta: Bà hoàng hậu.