Việt Nam có 97 triệu dân nhưng mỗi năm chỉ tiêu thụ 440 triệu bản sách, trong đó có đến 300 triệu bản là sách giáo khoa và giáo trình (số liệu năm 2019 của Cục Xuất bản, In và phát hành, Bộ Thông tin và Truyền thông), Như vậy, trừ số sách giáo khoa, mỗi người dân Việt Nam chỉ đọc 1,4 cuốn sách/năm.
Số liệu từ Hội xuất bản cho biết, trong danh sách 61 nước có số lượng người đọc sách cao nhất thế giới, Đông Nam Á có 3 đại diện góp mặt là Singapore, Indonesia, Malaysia. Nguyên nhân người Việt ít đọc sách là do không được hình thành thói quen đọc sách từ nhỏ. Chúng ta thiếu các tiết đọc sách trong khung thời khóa biểu chính thức của nhà trường. Gia đình thiếu quan tâm, không hình thành thói quen đọc sách từ sớm cho trẻ. Các nhà xuất bản, công ty sách cũng chưa quan tâm đến thị trường sách và phát triển văn hóa đọc.Điều này tác động rõ rệt đến doanh thu ngành xuất bản. Doanh thu bán sách của Việt Nam chỉ khoảng 2 USD/người/năm. Do đó Hội xuất bản kiến nghị thành lập Ủy ban Quốc gia phát triển văn hóa đọc.
Để phát triển văn hóa đọc, Đảng và Nhà nước đã đưa ra nhiều quyết định, chỉ thị, thông tư để đẩy mạnh, phát triển văn hóa đọc trong toàn xã hội. Văn hóa đọc cũng đã được đề cập trong Luật Thư viện, Điều lệ trường học. Nhưng để việc đọc sách trở thành thói quan hàng ngày chúng ta cần nỗ lực nhiều hơn nữa mới hy vọng nâng cao được văn hóa đọc của người dân Việt Nam. Hội xuất bản kiến nghị thành lập Ủy ban Quốc gia phát triển văn hóa đọc. Ủy ban này có thể gồm đại diện các cơ quan quản lý nhà nước, chuyên gia đầu ngành liên quan tới đọc, đại diện các tổ chức xã hội để đưa ra các chiến lược, kế hoạch dài hạn, tổ chức, quan sát, đôn đốc các hoạt động liên quan đến đọc sách. Ủy ban có thể trực thuộc Chính phủ, do một Phó thủ tướng phụ trách.
Ngoài việc thành lập Ủy ban Quốc gia phát triển văn hóa đọc cũng cần tổ chức khảo sát, nghiên cứu định kỳ 5 năm một lần về thực trạng đọc sách trong xã hội để làm cơ sở xây dựng các kế hoạch dài hạn phát triển toàn diện và đồng bộ văn hóa đọc.
Hội xuất bản cũng đề nghị nghị bổ sung một điều khoản về phát triển văn hóa đọc vào Bộ luật Xuất bản sắp tới. Bên cạnh việc xây dựng, hình thành văn hóa đọc từ gia đình, kích hoạt các giải pháp để mỗi gia đình xây dựng tủ sách và góc sách cho trẻ.
QH
