NGÀY THẾ GIỚI KHÔNG HÚT THUỐC LÁ VÀ TUẦN LỄ QUỐC GIA KHÔNG THUỐC LÁ TỪ 25 ĐẾN 31/5/2020
Sử dụng thuốc lá, thuốc lá điện tử cũng như hút thuốc lá thụ động đều có hại cho hệ tim mạch và hô hấp và là nguyên nhân hàng đầu gây các bệnh về tim mạch, ung thư
Các bệnh nhân COVID-19 đã có sẵn bệnh nền về tim mạch, hô hấp có nguy cơ mắc Covid 19 cao hơn và bệnh nặng hơn. Bên cạnh đó, những người hút thuốc dễ nhiễm COVID-19 hơn những người không hút thuốc vì hành động đưa tay lên miệng khi hút thuốc sẽ tạo cơ hội cho vi rút xâm nhập vào cơ thể nếu tay người đó dính vi rút.
Việc sử dụng chung các dụng cụ dùng để hút thuốc như như thuốc lào, ống điếu, ống tẩu ở những người hút thuốc cũng là nguyên nhân làm tăng việc lan truyền vi rút trong cộng đồng
(Trích báo cáo của Liên minh Quốc tế phòng, chống Lao và bệnh phổi – The UNION)
 |
| Mối liên quan giữa sử dụng thuốc lá, thuốc lá điện tử và mắc Covid 19 ở những người hút thuốc |
Một số câu hỏi thường gặp về COVID-19 và hút thuốc lá
1. Những người hút thuốc có nguy cơ cao nhiễm COVID-19 không?
Có: Những người hút thuốc có nguy cơ cao nhiễm COVID-19
Hút thuốc lá gây hại đến phổi, làm suy yếu chức năng phổi, làm giảm khả năng đáp ứng của cơ thể với các bệnh nhiễm trùng và ức chế miễn dịch, Do đó những người hút thuốc đặc biệt dễ bị viêm phổi do vi khuẩn và virus, bao gồm cả COVID-19. Cụ thể hơn, hút thuốc làm tê liệt và thậm chí giết chết các nhung mao trong phổi. Khi không có các nhung mao này, người hút thuốc đặc biệt nhạy cảm với COVID-19.
Ngoài ra, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã lưu ý rằng hành động đưa ngón tay lên miệng khi hút thuốc lá làm tăng nguy cơ lây truyền từ tay lên miệng. Các sản phẩm thuốc lá được sử dụng trong môi trường chung hoặc xã hội, như hút thuốc lào hay shisha hay được dùng chung và tạo điều kiện cho vi rút lây truyền từ người này sang người khác.
2. Những người hút thuốc có nhiều khả năng bị biến chứng nặng do COVID-19 không?
Có. Các dữ liệu đã cho thấy điều này.
Nghiên cứu dịch tễ học gần đây nhất, được công bố trên Tạp chí Y học New England vào tháng 2, cho thấy so với những người không hút thuốc, những người hút thuốc có nguy cơ phải chăm sóc đặc biệt, thở máy hoặc tử vong cao gấp 2,4 lần khi bị nhiễm Covid 19.
Trong cùng nghiên cứu trên 1.099 người mắc COVID-19, gần 17% bệnh nhân có các triệu chứng nghiêm trọng nhất là những người đang hút thuốc và chỉ hơn 5% là những người từng hút thuốc trước đây.
3. Những người hút thuốc lá điện tử có nguy cơ cao nhiễm COVID-19 không?
Bằng chứng cho thấy việc phơi nhiễm với khí do thuốc lá điện tử tạo ra, bất kể dung dịch là nicotine, tetrahydrocannabinol hay thậm chí chỉ là hương liệu đều có hại cho tế bào phổi, làm tổn thương mô phổi và làm tăng tình trạng viêm nhiễm, do đó làm giảm khả năng đáp ứng của phổi với nhiễm trùng, kể cả COVID-19.
Hơi hoặc khí tạo ra từ việc hút thuốc lá điện tử có thể chứa virus, gây nguy cơ cho những người không hút nhưng hít phải các khí này.
4. Mọi người đã và đang chịu áp lực căng thẳng từ dịch COVID-19, liệu bây giờ có thực sự là thời điểm thích hợp để bỏ thuốc lá?
Bỏ thuốc lá có lợi ích gần như ngay lập tức với sức khỏe phổi. Liên minh quốc tế phòng chống lao và bệnh phổi (the Union) khuyến cáo bỏ thuốc lá là một trong số các hành động cần làm ngay để phòng tránh lây nhiễm COVID-19 bên cạnh hành động rửa tay, giãn cách xã hội, tránh đưa tay lên mắt, miệng và mũi.
Việc bỏ thuốc lá có thể là rất khó khăn, các cơn thèm nicotine luôn gây ra sự khó chịu cho những người hút thuốc khi thiếu thuốc lá. Tuy nhiên, chưa bao giờ việc bỏ thuốc lại thích hợp tại thời điểm dịch Covid 19 đang lan rộng như hiện nay bởi các lợi ích do bỏ thuốc lá mang lại bởi trong vòng 20 phút sau khi ngừng hút thuốc, nhịp tim và huyết áp giảm; Sau 12 giờ, nồng độ carbon monoxide trong máu giảm xuống; Sau hai tuần, tuần hoàn được cải thiện và chức năng phổi tăng lên, sau một tháng, vi mao với chức năng là đẩy chất nhầy ra khỏi phổi, bắt đầu lấy lại chức năng bình thường, tăng khả năng tự làm sạch của phổi và giảm nguy cơ nhiễm trùng.
5. Các quốc gia có thể làm gì để khuyến khích và tạo điều kiện cho các nỗ lực cai thuốc lá?
Đầu tiên và quan trọng mà các quốc gia cần làm là truyền thông cho những người hút thuốc nhận thức được họ có thể có nguy cơ gia tăng nhiễm COVID-19 và tiến triển bệnh trầm trọng hơn. Điều này đặc biệt quan trọng ở các quốc gia thu nhập thấp và trung bình, nơi nhiều người vẫn chưa nhận thức đầy đủ việc sử dụng thuốc lá làm tổn hại nghiêm trọng tới sức khỏe phổi và khả năng miễn dịch nói chung của cơ thể.
Thông điệp về nguy cơ nhiễm Covid 19 do phổi suy yếu từ việc hút thuốc cần được phổ biến trong tất cả các kênh truyền thông đa dạng như truyền thông mạng xã hội, chương trình phát thanh, truyền hình, ấn phẩm in ấn để tất cả những người dân có trình độ hiểu biết khác nhau đều tiếp cận được. Liên minh (the Union) cũng khuyến khích các chính phủ đặc biệt chú ý đến việc đẩy mạnh thực thi các biện pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá hiệu quả (MPOWER) do WHO khuyến cáo như đẩy mạnh công tác cai nghiện thuốc lá, cảnh báo về tác hại của thuốc lá, thực thi các quy định cấm quảng cáo, khuyến mại tài trợ…nhằm giảm sử dụng thuốc lá. Các quốc gia cũng cần lưu ý để đảm bảo rằng các công ty thuốc lá không lợi dụng tình hình đại dịch Covid 19 để thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm bằng cách giao hàng miễn phí hoặc các ưu đãi khác.
Liên minh quốc tế phòng chống Lao và bệnh phổi (the Union)
Việt Thắng (nguồn Quỹ PCTH Thuốc lá – Bộ Y tế)
